Ægir - 01.03.1908, Blaðsíða 2

74
ÆGIR.
Nokkur atriði af árangri fisktraiinsóknanna,
Stutt ágrip af fyrirlestri,
er dr. J. Hjort flski'veiöastjóri flutti á sýningunni
í Björgvin.
(Framh.).
Þannig hefir tekist að sýna fram á
það, að samband er á milli breytinga á
veðráttufari, ef í stórum stíl eru, og vaxtar
og viðkomu fiskanna alla leið norðan úr
íshafi og suður í Vesturhaf, og virðist þetta
benda á það, að viðkomuskilyrði og fjöfg-
un þessara fiska er svo stórvægilegum
kringumstæðum háð, að liún, að
minsta kosti eins og nú er ástatt, virðist
vera óháð áhrifum af mannanna hendi eða
fiskiveiðunum.
3. Því næst skulum vér athuga aldurs-
skiftingu, og æíilengd fiskanna. Vér höfum
komist að raun um að einstaka tegundir,
svo sem sild, upsi og þorskur, verða mjög
langlífar, að minsta kosti 15—18 ára gaml-
ar, og að fiskurinn . getur æxlast mörgum
(allt að 15) sinnum.
Ennfremur höfum vér séð það, að
þessir fiskar eru þannig á sig komnir á
elliárum sínum að áhrif ellinnar sjást
glöggt. Það virðist því áreiðanlegt, að þó
að aldur þessara fiskitegunda skyldi vera
'styttur af mannlegum áhrifum, þá er það
að minsta kosti ekki svo mjög, að það
aftri fiskunum frá að ná fullum þroska og
gildi.
Þvert á móti má ætla að fiskiveiðarnar
liafi engin sj'nileg álirif að þessu leyti, að
minsta kosti ekki á §íld eða upsa. Sama
má og ætla með tilliti til þorsksins i norð-
urhöfunum, en því viðv. getuin vér þá
fyrst látið álit vort í Ijósi nákvæmar, þeg-
ar vér höfum unnið hetur úr efninu, sem
til er fengið.
Að því er viðv. ýsunni og kolanum
virðist aftur á móti aldur þessara tegunda
á vissum svæðum mjög styttur af ofsókn-
um mannanna. Skarkolinn getur sum-
staðar við Noreg og í Vesturliafinu orðið
eins gamall og þorskurinn og upsinn, en í
Kattegat hafa fáir skarkolar veiðst eldri en
3—4 ára. Við Noreg verður eigi lítill fjöldi
af ýsum alt að því 11 ára, en í Vestur-
hafinu heyrir allur fjöldinn yngri áraflokk-
unum til.
Til órækrar sönnunar því, að þetta
orsakist af fækkun, þarf þess þó við, að
það rannsóknarefni af ýsum, sem fyrir
liendi er, sé fullkomlega nógu mikið, til
þess að af því megi sjá, hversu ástatt er í
þessu efni í Vesturhafinu, og að fengin
sé sönnun fyrir því að ýsan í Vesturhaf-
inu hafi áður fyr orðið eldri. Það liggur
í augum uppi, að hið síðarnefnda verður
ekki sannað með svo mikilli vissu, að
dregnar verði endilegar ályldanir af því.
Sem stendur er niðurstaða vor því sú, að
vér með þessum aldursákvörðunum liöfum
aðferð til þess að kveða á um það með
vissu á löngum tímabilum er stundir líða,
framvegis, hversu æfi fiskanna kann að
breytast um leið og fiskiveiðarnar eiga
sér stað.
En hetri árangri virðist mér ekki
heldur, að hægt væri að húast við eða óska
eftir en því, að vér höfum í hendi oss að
fylgja og dæma um aldurshreyfingu fiski-
forðans. Þess konar starf virðist munu
verða fyrir fiskiveiðarnar hið sama og fólks-
fjöldafræðin er fyrir vátryggingarmálin.
Frá lauslegum ágizkunum og óljósum orð-
um liefst skilningurinn til skýrleika og full-
komins yfirlits. Og það er líka bersýni-
legt, að hvorki getur álit liagsýns manns
eða almenn fjöldafræði veitt oss hinn sama
skilning og sú fjöldafræði, er byggist á
aldursákvörðnnum. Ef menn skoða afl-
ann á einu þilfari, og meira að segja þótt
menn maeli allan aflann, geta menn ekki
fengið þá þekkingu, er vér liöfum nú séð