Ægir - 01.03.1908, Blaðsíða 4
76
ÆGIR.
hentugum í fiskiskip, en eru mikið notaðar í
skemtibáta, og því verður ekki neitað að
þær eru miklu hentugri og skemtilegri en
steinolíuvélar, eru þrifalegri og hljóðminni
og svo þægilegar með það að þær eru
undir eins komnar á stað með fullri ferð,
og en er einn kostur mjög góður við
þær, að það þarf mjög sjaldan að hreinsa
þær. Það kemur svo lílið sót af benzín-
inu, þvert á móti með steinolíuvélar; þær
þarf iðulega að hreinsa ef þær eiga að vera
í góðu lagi.
Sérstaklega var það ein af þessum
benzínvélum sem vakti eptirtekt mína. Það
var vélin nefnd »Eureka«, hún var mjög
einföld að sjá og tók ekki mikið pláss upp,
lientug að þvi leyti að á henni var slilli-
skífa eins og á gufuskipum, svo hún gat
á sama augnabliki farið jafnt aftur á bak
sem áfram hvort heldur maður vildi með
fullri eða hálfri ferð, og gat sami maður,
sem stóð við stjórn á skipinu, stýrt vélinni
alveg. Þessi vél hafði verið notuð rúm 2
ár í þilfarsbát sem á sýningunni var; og
var sagt að hún hefði reynst mjög vel,
fékk líka á sýningunni heiðurspening úr
silfri og aftur á sýningunni í Portsgrund í
haust, slærstu heiðursverðlaun úr silfri
(Stor Sölvmedalie).
Það var líka, að mér virtist, mjög hent-
ugur útbúnaður á þessum bát sem vélin
var í hvað þrifnað niðri í skipinu snerti,
og eins eldhættuna.
Rélt upp yfir vélarúminu var dálítill
trékassi hérumbil 4 fet á hæð, í honum
miðjum var stór trekt úr járnþynnu, uppí
trektina lágu svo frá vélinni þær pípur,
sem nauðsynlegar voru til að færa olíuna
eða benzínið að vélinni. í trektina var
svo hvolft brúsanum sem benzínið var á,
á brúsanum var fastskrúfað lok með smá-
götum sem olían draup niður um alveg
passlega til að halda vélinni í gangi svo
ekkert þyrfli að skifta sér af þessu annað
en bæta á brúsann þegar hann var tómur,
og taka liann burtu þegar vélin átti ekki
að ganga. Kassinn utan um trektina og
brúsann var ekki stærri en það, að alt,var
vel skorðað þó sjóveltingur væri. Þegar
vélin er komin vel í gang má að mér var
sagt brúka til hennar eingöngu þá ódýrari
tegund af benzíni og það var sagt lítið
dýrara en steinolía.
Þessi bensínvélarbátur var að
stærð milli stafna 41 fet lengd, 13 fet br.
Vélin var 6 hesta, og gerði báturinn fullra
7 mílna hraða í logni, benzineyðslan var
1,9 kíló um kl.tímann. — Af benzin-vél-
unum áleil ég að þessi, — með því fyrirkomu-
lagi, sem hér er lauslega lýst að framan —
mundi vera sú heppilegasta í fiskiskip.
Af henni er engin eldliætta og engin óþrif
eða ólykt í skipin og er þetta hvorttveggja
mikill kostur. Vélin er með þeim allra
ódýruslu, hvort heldur miðað er við ben-
zin eða steinolíuvélar.
Ýmislegt fleira sem maður sá á þess-
ari sýningu væri vert að minnast á, og
sem í framtíð gæti haft þýðing fyrir menn
hér, þó það máske ekki eins og nú stend-
ur liafi það. En af því það var tilgangur
minn með þessari ritgerð að skýra að eins
l'rá hreyfivélunum sjálfum og því sem þær
snerti beinlínis, þá held ég að hitt verði
að bíða betri tíma, ég lief líka orðið svo
langorður um þetta efni.
Nýtt, botnvörpuskip hefir bæzt hér við
nú í vetur og hefir Elías Stefánsson og
Ingólfur skipstj. Lárusson staðið fyrir kaup-
urn á því í Englandi. Skipið er eign lilula-
félags hér við Faxallóa. í sljórn þess er
Magnús Blöndalil trésmíðameistari m. fl.
Það er kallað »íslendingur« og er nú þeg-
ar farið út lil íiskiveiða.