Ægir - 01.11.1907, Blaðsíða 17

ÆGIR.
53
3, liefir rekið á svæðinu milli Garðskaga
og Gjögurtá (við Ejrjafjörð), 3 eða 4 við
Faxaílóa, 5 við ísafjarðardjúp og 6 eða 7
við Húnaílóa, 2 liefir rekið í Berufirði eystra
og 1 í Meðallandi. í sumar rak einn í
Gautavík við Berufjörð (nýlega sendur fleig-
inn liingað suður), og í fyrra rak 2, ann-
an í Jökulfjörðum og hinn í Hvalfirði (er
nú hér á safninu uppsettur). Það eru
liinir síðustu, er fundist liafa. — Einstaka
sinnum fæst hann á lóð og færi í djúpi
við Noreg, og einn kræktist á lóð hjá
amerískum mönnum hér í Breiðafirði.
Annars er hann uppsjáfarfiskur, er sjaldan
tekur öngui, en lifir mest á smokkfiskum
og er alveg tannlaus. I maga þess, er rak
í Kollafirði, voru leifar af smokkíiski og
urmull af smokkfisksnefjum og augastein-
um. Um hrygningu þeirra og uppvöxt er
ekkert kunnugt.
Stærstu guðlaxar verða nær 6 fet á lengd
og yfir 200 punda þungir. Það er leitt,
að þeir skuli ekki vera tíðari, því þeir eru
fyrirtaks matfiskur á við vænar fliðrur.
B. Sœm. (Úr Lögréttu).
Jónas Hallgrímsson.
1807 - 16. nóv. — 1907.
Sjómannablaðinu og sjómannastéttinni er
það vissulega ljúf skyida~að minnast „lista-
skáldsins góða“ á aldarhátíð hans. En ekki
mun þörf á að rifja upp fyrir mönnum æfi-
atriði hans, né heldur viljum vér fjölyrða hér
um hans marglofaða og lofsverða skáldskap.
Hér viijum vér minnast þess hve mikinn
áliuga Jónas hafði á fiskiveiðum vorum og
hve hann unni mjög sjómannastéttinni og
sjómennskunni.
Yeturinn 1840—41 dvaldi Jónas í Reykja-
vík. Samdi hann þá spurningar um fiskiveið-
ar hér1 og sendi viðsvegar um land.
Spurningarnar voru svo hljóðandi:
„1. Iívað er yður kunnugt um fiskigöngur
vorar, hverrar tegundar fyrir sig, og aðsetur
fiskanna á öllum aldri árið um kring, að svo
mikiu leyti, sem eftirtekt og reynsla yðar
sjálfs nær til?
2. Hvernig er hagað flskiveiðum í yðar
veiðistöð árið um kring? hvaða veiðiaðferð
er höfð, og hverjar tegundir veiddar um
hvert leyti?
3. Lýsing á öllum útbúnaði, og aðferð við
hverja veiði fyrir sig.
4. Þiijuskipaveiðar; útbúnaður þeirra og
alt hið merkasta, sem um þær verður sagt.
5. Öil hin heiztu mið, sem sótt eru úr
yðar veiðistöð, afstaða þeirra eftir ágizkun,
og eins þeirra merkja á landi, sem miðað er
við. Dýpi og botnslag á miðunum, og liver
þeirra veiðisælust á hverja fiskitegund.
6. Nöfn allra íslenzkra fiskitegunda, sem
yður eru kunnug, og dálítil iýsing á öllu
hinu fáséna, eins því sem þér hafið séð, en
ekki þekt neitt nafn á.
7. Meðal hiutarupphæð á hverri vertíð og
ári um kring, tilgreint með tölu og vigt.
Svo og útgerðarkostnaður áskipum og mönnum.
8. Hvað þér haldið einkum sé ábótavant
í fiskiveiðum vorum, og hvernig bezt mundi
mega ráða bót á einhverju af því.
9. Athugasemdir, sem yður mætti þókn-
ast við að bæta, viðvíkjandi því sem hér er
óspurt um.“
Jónas segir svo meðal annars í formálan-
um fyrir spurningunum: „Skýrslur þessar
eru ætlaðar til þess, að geta með tilstyrk
þeirra samið áreiðanlegt yfirlit yfir ástand
sjávarveiða vorra, eins og það er nú um þess-
ar mundir; virðist það geta orðið fróðlegt, og
ekki nytsemdalaust sjóveiðamönnum vorum,
þegar svo margt kemur til samanburðar á
einn stað; en á hinn bóginn vænti ég mér
af skýrslum þessum mikillar aðstoðar fyrir
náttúrufræði þessa lands.“
Nokkrum árum áður haíði haun skrifað
1) Sbr. Ljóðmæli han8 og önnur rit, bls. 376—8.