Ægir - 01.08.1923, Blaðsíða 17

ÆGIR
135
undirstaða til velmegunar þess, er skamm-
aði mig, en faðirinn kunni með skip sitt
að fara og vissi hvernig bann átti að
koma fram við háseta sína, en hvorugt
kunni siðameistari minn.
Eg býst við að likt geti farið enn;
þó vil eg benda mönnum á að það
er að öllu óransakað mál, hvort 30
tonna bátur þolir 60 hesta vél; bátar
hafa horfið og annað vita menn ekki,
en heyrst hefir að! þeir hafi siglt sig
undir.
1922 drukna í sjó 97 menn þar af á
mótorbátum 52, á öðrum bátum og af
slysum 45 menn.
í ár eru farnir í sjóinn 34 menn, þar
af á mótorbátum 15 menn. Sést af þessu,
að menn drukkna af fleiri fleytum en
seglskútum og róðrabátum.
Hákarlaveiðar þær sem byrjaðar voru
hal'a að mörgu leyti misheppnast. Legu-
færi eru nú vir og akkeri, í stað pertlínu
og dreka. Hákarlalýsi er í góðu verði en
það þykir ekki nógu hátt. Til þess að
það þyki sæmilegt verður það að hækka
það, sem eyðsla mótorins nemur, sem
eins og áður er sagt getur verið mis-
munandi eftir því hver tegundin er. Út-
lönd þau, sem kaupa lýsið, breyta i engu
verði, þótt mótorar upp á íslandi eyði
svo og svo mikilli steinolíu við veiðarn-
ar. Það hefir engin áhril' á það. Þess
vegna verða þeir. sem þessa útgerð stunda
að draga svo úr kostnaði, að þeir hafi
arð af veiðinni og hann getur eins orðið
nú eins og hann var áður ef sama að-
ferð er notuð, sami útbúnaður legufæra
og hreyfiafl segl og ekkert annað en segl.
Sjórinn er fullur af hákarli, bæði kring-
um Jökulinn, fyrir framan Eyrarbakka
og viðar, og hinir stóru mótorbátar 30—
50 tonna eru betri skip en flest þeirra,
sem áður stunduðu þær veiðar.
Einhver ráð verður að hafa til þess
að fólk fái vinnu yfir sumartímann. Allir
sem vinnu þurfa komast ekki í sveit og
um sláttinn standa mótorbátar viða uppi.
Botnvörpuskipin geta ekki veitt atvinnu
nema litlum hluta þeirra, sem eru fiski-
menn, og síldveiðar er ekki að reiða sig
á fyrir fjöldann. Seglskútur gætu hjálpað
hér að mun yfir sumarið.
Skip íslands eru alls, með botnvörpu-
skipum og öðrum skipum að 50 tonn-
um 72 að tölu. Stýrimannaskólinn út-
skrifar um 30 stýrimenn árlega. Á öllum
islenzku skipunum eru kornungir yfir-
menn og þeir sem mistu stöðu sina sem
yfirmenn i fyrra, þegar »Haukur« var
seldur og »Svalan« strandaði, hafa hvergi
komist að enn þá — og hefði »Esja« ekki
verið keypt, má telja víst, að yfirmenn á
»Sterling« væru í sama reiðileysinu. Hvert
stefnir þetta? Skólavera 30 manna i 2
vetur verður vart minni en 90 þúsund
krónur.
í Hafnarfirði má minst reikna að 8—
900 framandi menn hafi sezt að hin sið-
ustu árin, og sveitarstyrkur var þar árið
sem leið, 72 þúsund krónur. Þessi 8—900
manns sem orðin eru framyfir það sem
Fjörðurinn ber, dreyfir vinuunni svo, að
enginn hefir nóg og þeir sem enn eiga
eitthvað, verða að halda lífinu í þeim,
sem ekkert hafa og enga vinnu fá, og
með þvi fyrirkomulagi líður ekki á löngu,
þar til þar er komin alger jafnaðar-
menska, sem haldið er fram af sumum
að sé hið bezta og eina rétta.
Atvinnugreinar eru fáar hér á landi,
engar verksmiðjur, sem gætu veitt fjölda
manna atvinnu eins og víða er i öðrum
löndum, og því í fá hús að venda tyrir
almenning til að fá vinnu mikinn part
ársins við sjávarsíðuna. Fjöldi manns
streymir þangað og kemst vart þaðan
aftur, eftir að öllu er eytt og meiru til
af því, sem komið var með, er flutt var.