Ægir - 01.11.1923, Blaðsíða 9

ÆGIR
171
burðinn, sem úr þessu getur orðið, ef
ekki er auðið að hafa alt ætilegt til fæðu
handa mönnum eða skepnum.
Þar sem og þegar lítið berst að af úr-
gangi, ætti að mega komast af með þann
mannafla, sem vinnur að aðgerð fisksins,
til þess að koma raskinu fyrir, eftir því
sem við það á að gera, hengja eða breiða
til þerris það sem þurka á, salta það sem
salta á, bera slorið i gryfjur o. s. frv.,
en væri um nokkuð meira að ræða,
mundu unglingar og aðrir liðléttingar
geta hjálpað til að koma hverju á sinn
stað. Meðan skólatíminn stendur yfir á
haustin og veturna, er ekki að búast við
miklu af þeim unglingum, sem skólasækja,
en á sumrin er það annað mál, þávirð-
ist það ekki nema sjálfsagt, og ofboð
hæfilegt verk fyrir krakka, að vinna að
slíku, undir umsjón eldra fólks. Þau hafa
ekki öll svo mikið að gera blessuð börn-
in, þann tima ársins, þau sem annars
eru heima; þau hefðu ekki nema gott af
því, að ganga að svona verkum — og
vel væri ef kennarar þeirra vildu hvetja
þau til þess. — Eg og mínir æskufélagar
máttu gera þetta og meira, jafnvel greiða
lóðir og beita, skera úr skel og tina
hana i fjörunum, þegar aðrir höfðu ekki
fíma til þess, og höfðum bara golt af.
Þar sem mjög mikið berst að og stöð-
ugt, þá veitir ekki af sérstökum mönn-
um til þess að vinna að þessu (ef vélar
gera það ekki) og það ætti að geta borg-
að sig, ef vel væri á haldið. I stórum
veiðistöðum gæti jafnvel hið opinbera o:
bæjar- eða sveitarstjórnin, tekið að sér
að láta hirða allan úrgang, með því t.
d. að safna honum i hæfilegar gryfjur og
selja hann svo út til áburðar á vorin,
þeim sem hans þyrftu við. En sízt ættu
bæjarfélögin að gera mönnum erfiðara
fyrir eða jafnvel banna alveg að hagnýta
sér aflann, eins og á ísafirði, þar sem
bannað er að hengja upp fisk til þerris á
utanverðum Tanganum, þar sem annars
er leyft að kasta öllu skarni í fjöruna.
Bæir og þorp, sem Iifa mest á fiskveið-
um og fiskverkun, v e r ð a að þola fisk-
lyktina líka.
Þá er síðari spurningin, hvað á að gera
við hinn mikla áburð, sem orðið getur
um að ræða, og þá kem eg að hinu
stórmerka atriði, sem augu manna virð-
ast nú loks vera að opnast fyrir (sbr.
tillögur Magnúsar Gíslasonar, sýslumanns,
og greinar Grímólfs ólafssonar í Vísi og
Héðins Valdimarssonar i Alþýðubl. í
sumar), því nfl., að bráða nauðsyn beri
til þess að gefa þurrabúðarmönnum í
sjóþorpunum o: fiskiverunum eða veiði-
stöðunum, þar sem fólk hefir safnast
saman til fastrar búsetu, kost á því að
fá sér jarðarskika til ræktunar. Það er
ekki mitt að finna ráðin til þess, en
þegar það er komið í kring og menn
teknir til að rækta landið, þá þarf áburð-
arins með, og um það skal eg fara nokk-
urum orðum.
Eltt af aðalatriðunnm í allri ræktun
er áburðurinn og einmitt mundi jarð-
ræktin kringum sjóþorpin fá mikinn
stuðning i því, að þar má fá mikinn og
afarveigamikinn áburð úr ofan töldu sjó-
fangi. Það er ágætur áburður á tún, það
þekki eg úr átthögum mínum og viðar
frá. Þar sem nú þurrabúðarmennirnir i
flestum sjóþorpum eru eÍDmitt tíðast
fiskimenn, þá mundu þeir varla láta
annað eins dýrmæti og úrgangur aflans
er, fara forgörðum, ef þeir ættu túnblett
eða matjurtagarð eða helzt hvorttveggja.
sem þyrfti áburðar með. Hve mikils virði
það væri fyrir fxskimannsheimili að eiga
matjurtagarð, nægilegan handa heimilinu
og túnblett, sem fi’am gæti fleytt einni
kú, eða þótt ekki væri nema nokkurum
ám eða geitum, þarf ekki að fara að