Ægir - 01.12.1923, Blaðsíða 6

184
ÆGIR
með sköttum svo sem gert hefir verið
nú í seinni tíð og fyrir því dugir ekki
að loka augunum.
Það er álitið að allur fiskaílinn hafl
orðið um 190,000 skippund af allskonar
verkuðum fiski árið 1922, eða sem næst
76 million kg. af nýjum flöttum fiski.
Hæsta verð á blautum fiski sem ætlaður
var til útflutnings mun hafa verið um
30 aurar kg. miðað við flatlan þorsk.
Smáfiskur, upsi, ýsa, keila og langa eru
eins og menn vita töluvert verð minni,
svo ekki mun langt frá vegi að áætla
meðalverð á allskonar blautum fiski upp
til hópa 25 aura kg. Yerðmæti alls fisk-
aflans hefir samkvæmt því orðið um 19
milliónir króna 1922. Auk þess er síld-
araflinn, sem eftir því sem næst verður
komist hefir verið um 2,4 millión króna
virði. ísfiskur af togurum var seldur á
árinu fyrir um 2,3 milliónir króna. Sé
áætlað að lifur, hrogn, sundmagi og
aðrar sjávarafurðir geri samtals 1,3 mill-
iónir króna; verður öll fiskframleiðsla
landsíns um 25 milliónir króna virði,
miðað við aflann upp úr sjónum. Það
eru þessar 25 milliónir sem verða að
bera aðalþungann af öllum opinberum
gjöldum landsmanna.
Það má geta þess, að sjáfaraflinn er
ekki allur eign landsmanna. T. d. mun
rúmlega helmingur af þeim 58 þúsund
máltunnum síldar sem áætlað er að
síldarolíuverksmiðjurnar hafi keypt á
árinu 1922, verið veidd af erlendum
skipum, og sennilegt er, að 50-60 þús-
und síldarstrokkar af síld þeirri sem
söltuð var og krydduð, hafi verið veidd
á útlend skip og því eign útlendinga.
Vitanlega bera hinir erlendu menn sem
þennan afla, eiga beinu skattana, sem á
þessari framleiðslu hvíla og hafa á þann
hátt tekið þátt í opinberru skattgreiðslu
hér.
Samkvæmt upplýsingum 'sem fengist
hafa um útgjöld ríkissjóðsins á árinu
1922, hafa þau numið sem næst 12,2
milliónum króna. Fyrír skömmu mint-
ist borgarstjórinn í Reykjavík á opinber
gjöld bæjarins í einp blaðinu og taldi
þau vera um 1,5 million kr. Verða þetta
samtals kr. 13,7 milliónir. Ef gert er
ráð fyrir að opinber gjöld í hinum
kaupstöðum landsins og sjávarþorpum,
að frádregnum sköttum og gjöldum í
ríkissjóð, séu 1,3 milliónir; verða opin-
beru gjöldin um 15 milljónir á öllu
landinu árið 1922.
Með því að salta fiskínn og verka
hann verður hann að sjálfsögðu verð-
mætari, eða réttara sagt með þvi móti
getum við komið honum í peninga. En
jafnvel þó verðmæti allrar útfluttu vör-
unnar hafi verið 45 milliónir 1922, eru
opinberu gjöldin engu að síður komin
upp í 33°/o af verðmæti útfluttu varanna.
en það er liklega um 23°/o fram yfir það
sem atvinnuvegirnir þola.
Árið 1921 — þegar útflutningsgjaldið af
síldinni var kr. 3,00 af hverri tunnu, en
verðmæti nýju sildarinnar ekki nema 10
kr. var hægt að staðfesta mörg dæmi
lík því sem nú skal greina: Maður hér
í Reykjavík gerði út mótorskip til síld-
veiða frá Siglufirði sumarið 1921. Rátur-
inn aflaði 3200 tunnur sildar, eða fyrir
32 þúsund krónur. í útflutningsgjald af
þeirri síld voru greiddar 9600 kr. og út-
svar á Siglufirði varð viðkomandí út-
gerðarmaður að greiða 700 kr. eftir sjálfs
hans sögn; það eru kr. 10,300,00, eða
sem næst þríðjungur af verðmæti alls
aflans sem skipið fékk. Nú lítur út fyrir
að skattarnir séu orðnir fullur þriðjung-
ur af verðmæti allrar útfluttrar vöru úr
landinu.
Hvernig sem á þessi mál er litið, hljóta
allir að verða sammála um það, að af-