Ægir - 01.06.1936, Side 8

126
Æ G I R
inn liggur lengi. Mér er það hinsvegar
ljóst að það eru miklir erfiðleikar á því
að koma slíkri kælingu á almennt, sér-
staklega meðal smáútgerðarmanna. Og þó
ætti þetta smámsaman að vera þeim kleyft
líka. Yíðast livar eru geymsluhús þeirra
fyrir fisk óviðunandi, og þar sem fé-
lagsskapur um fisksölu er nú í flestum
veiðistöðvum, þá virðist augljóst að sam-
eiginleg fiskgeymsluhús eru að verða
nauðsyn í liverju plássi, enda er víða
vaknaður álnigi fyrir þessu. En þegar
sameiginleg fiskgeymsluhús eru komin
upp, þá geta allir haft not af kæliklef-
um sem settir væru upp í sambandi við
húsin. Og vel mætti svo fara að önnur
þessi nauðsyn ýtti undir hina.
Eg hef hér drepið á þessa kælihug-
mynd mína í því skyni að vekja áhuga
fyrir henni, en ég er ekki svo bjartsýnn
að ég búist við almennum framkvæmd-
um á henni strax. Það þarf líka fyrst
að gera tilraun, til þess að rannsaka á-
gæti hennar, og fá vitneskju um kostn-
aðinn.
En meðan hún er ekki komin lengra
áleiðis verða menn, á annan liátt, að
koma í veg fyrir að fiskurinn gulni eða
skemmist af jarðslaga; þar sem reyn/lan
hefur líka sýnt að þetta getur vel tekist.
Það ætti hel/t aldrei að taka fisk sam-
an eftir lieita þurkdaga, fyr en hann
hefur kólnað nokkuð eftir að sól fór að
lækka á lofti. En það er ekki auðvelt að
koma þessu við alltaf. Veðrátta geturgert
það ómögulegt, t. d. þegar rigning fer
að. En oft er þessu ekki sint, þó það
sé vel hægt. Hér á Suðurlandi og víð-
ast þar sem fiskverkun fer fram í stór-
um stíl, leggja menn kapp á að vera
búnir að taka fiskinn saman fyrir kl. 6
á kveldin, til þess að forðast eftirvinnu.
En þelta þýðir það tvennt, að mikið af
fiskinum er komið í stakk um lieitasta
tíma dagsins og þar að auki tapast dag-
lega tvær klukkustundir af heppilegasta
þurktímanum. Stærsta fiskverkunarstöð-
in á ísafirði tók upp þann hátt í fyrra,
að hyrja á samantekningu tveimur kl.-
stundum seinna en venja hafði verið
undanfarin ár, og eigandi fisksins taldi
þetla talsverðan hagnað. Aukakostnaður
vegna yfirvinnu hel'ði að vísu orðið 50—
60 aurar á hvert skipd., en gegn því
kæmi eins dags sparnaður í þurkun full-
verkaðs fisks og þess utan betri kæling-
arskilyrði. Mér finnst, að menn gætu
tekið upp þennan vinnuhátt viðar.
Eg skal að vísu játa það, að þó fisk-
ur sé tekið dálítið heitur saman, þarf
það ekki að valda neinu varanlegu tjóni,
ef hann er breiddur hráðiega aftur eða
kældur með umstökkun; en þetta gleym-
ist oft eða veðrátta getur liindrað það,
að þessu verði komið við.
En það sem er allra hættulegast og
verst í þessu efni, er þegar ókældum
fiski er hlaðið í hús til geymslu. Ef ekki
er svalt veður, og ef fiskinum er ekki
ldaðið upp úti eftir síðustu breiðslu, þá
er nauðsynlegt að umstafia honum mjög
])ráðlega (eftir 2—3 daga) og velja til
þess sem svalast loft. Ef ekki er kostur
á slíku veðri, þá verður að endurtaka
umslöflunina eftir þörfum. Be/t er að
láta fiskinn kólna í þunnum görðum
eða röðum á pakkhúsgólfi áður en hon-
um er hlaðið upp. En annars er erfitt
að gefa nokkrar fastar reglur um kæl-
ingu á þenna hátt; hér er mest komið
undir nákvæmni þeirra manna, sem ann-
ast verkun og géymslu fisksins. Aðalat-
riðið er að þeir viti um ástand lians og
veðráttunnar, sem hver fiskstakkur var
þurkaður í, og hagi sér eftir því með
umstöflun, eða kælingu á annan hátt,
Það er alþekkt að fiskur, sem er þurk-
aður i kaldri veðráttu, hefur ekkert gott