Ægir - 01.07.1942, Page 9

Æ G I R
um er mönnum þó áreiðanlega nokkur
vorkunn í þessum efnum, þvi að nú er
oft ókleift að fá þær vélar, sem menn
helzt óska, en taka verður með þökkum
allt sem fæst, til þess að halda flotanum
gangandi, hversu óhagkvæmt sem það
kann að vera.
En þegar tímarnir breytast aftur til
l)atnaðar, verða útgerðarmenn hreint og
i>eint, ef vel á að fara, að mynda með
sér samtök um land allt um „standard“
gerð og lögun á fiskibátum og stærð og
gerð véla í þá. Þessa eru útgerðarmenn
vel megnugir, og það ætti í raun og veru
að vera komið i kring fyrir löngu, en
geri þeir það ekki, verður hið opinbera
að taka í taumana og blátt áfram ákveða
þetta með lögbundnum reglum, þótt það
e- t. v. væri kölluð þvingunarráðstöfun,
en hún væri nausðynleg, því það ástand,
sem nú er í þessum efnum, getur ekki
staðizt lengur en óhjákvæmilegt er vegna
vfirstandandi ófriðai*, því að þessu stríði
loknu er nokkurn veginn víst, að úlgerð-
ui þarf á fyllstu sparneytni og hagsýni
að halda, ef vel á að fara.
Þ. L.
Kjarni Þorkelsson, skipasmiður.
Það mun máske þykja með nokkrum
ólíkindum að hirta minningargrein um
látinn mann i þessum bálki. Svo er þó
ekki, hvað snertir Bjarna Þorkelssoji,
eins og síðar mun sýnt fram á.
Bjarni var fæddur að Ásum í Skaftár-
tungu 24. jan. 1858. Foreldrar lians voru
Þorkell Eyjólfsson, prestur, og kona
hans Ragnheiður Pálsdóttir. Á öðru ári
fluttist Bjarni með foreldrum sínum að
Borg á Mýrum og ólst þar upp, þar til
hann flutti með þeim að Stað á Öldu-
Brygg árið 1875.
lil þess var ætlað i öndverðu, að
175
Bjarni Þorkelsson.
Bjarni gengi menntaveginn, sem kallað
var, cn hann tók fyrir það á allan hátt,
cnda mun liann fljótt hafa orðið þess
áskynja, að eðlishneigð hans heindist
einfarið að verklegri efnum. Hann nam
í fvrstu söðlasmíði, en eigi leizt honum
að stunda þá iðn. Tók hann þá að fást
við bátasmíði og reyndist i þeim efnum,
að dómi þeirra, er skyn báru á, eigi síðri
en aðrir innlendir menn, er bezt höfðu
lært þann starfa. Stundaði hann skipa-
smíðar i tugi ára, fyrst á Snæfellsnesi,
og siðar í Reykjavik og á Akureyri. Eigi
veit ég náið tölu þeirra báta og skipa, er
Bjarni smíðaði eða sá um smiði á, en
það þykist ég mega fullyrða, að þeir
liafi ekki verið færri en 400.
Bjarni hafði liinn mesta áhuga á starfi
sínu og lagði sig mjög fram um að nema
og notfæra sér, að svo miklu leyti, sem
ástæður leyfð’u, þær tæknislegu breyt-
ingar, sem urðu í þessari iðn. Er hann
var rösklega miðaldra orðinn, kom það í
hans hlut, að verða einn af forvígis-
mönnum hinna miklu söguskila í sjávar-
útvegi vorum, er hófust með því, að farið
var að setja vélar í fiskibáta. Hann var
fyrsti umboðsmaður fiskibátavéla á ís-
landi og hafði umboð fyrir Möllerup-
verksmiðjuna i Danmörku. Þá mun