Ægir - 01.03.1965, Qupperneq 11

ÆGIR
77
Akureyri árið 1960 og hefur farið fram
öðru hverju síðan. Smásíld, sem notuð er
í síldarsardínur hefur aðallega veiðzt í
Eyjafirði og einnig á ísafjarðardjúpi, en
hún mun vera hér miklu víðar innfjarða.
Er full ástæða til að rannsaka hér út-
breiðslu og magn smásíldarinnar sérstak-
lega, þar sem hér er um að ræða hráefni,
er hentar mjög vel til niðursuðu.
Það er annars augljóst mál, að síldin
hlýtur að verða hér langsamlega þýðingar-
mesta hráefnið til niðursuðu og niðurlagn-
ingar. Hníga öll rök að því, að síldarniður-
suða verði bráðlega stór atvinnurekstur á
íslandi. Má segja að það sé viðskiptalanda-
fræðilega óhjákvæmilegt að svo verði.
Stórt spor í þessa átt er stofnun niður-
suðuverksmiðjunnar Norðurstjaman í
Hafnarfirði, en hún mun aðallega sjóða
niður síld. Er rétt að benda á það, að með
stofnun þessarar verksmiðju er farið inn
á nijög merkilega braut, sem sé þá að taka
höndum saman við erlent niðursuðufyi’ir-
tæki, sem ræður yfir miklum markaði og
hefur mikla reynslu. Ný verksmiðja í
Kópavogi mun einnig ætla að nota þessa
aðferð við sölu afurðanna. Er þetta vafa-
laust hentug leið fyrir okkur íslendinga
nieðan við höfum ekki aflað okkur eigin
markaða.
Nokkur undanfarin ár hefur verið hér
allmikil framleiðsla á sjólaxi, en það eru
sneiðar af söltuðum og reyktum upsa, lagð-
ar í olíu. Vara þessi hefur mest öll verið
Hutt út og langmest til Tékkóslóvakíu.
Hefur það aðeins verið ein verksmiðja,
Seni framleitt hefur hér sjólax, svo að
nokkru nemi, og hafði hún öðlazt mikla
Pjálfun í þeirri framleiðslu, þegar hún
hætti rekstri fyrir rúmu ári. Orsökin var
skyndileg verðlækkun á sjólaxinum í
Tékkóslóvakíu, sem verksmiðjan var ekki
Hlbúin að mæta vegna ónógs vélabúnaðar.
Nú hefur ný verksmiðja hafið hér fram-
leiðslu á sjólaxi. Hefur hún sett upp ný-
tízku vélasamstæðu fyrir sjólax, og þegar
starfsfólkið hefur fengið þjálfun á við það,
sem var í eldri verksmiðjunni, þá ætti
þessari framleiðslu að vera borgið. Stærstu
sjólaxframleiðendumir í heiminum eru
Þjóðverjar, enda eru þeir upphafsmenn
að framleiðsluaðferðinni og nafni vörunn-
ar. Bezta upsann í sjólaxinn fá Þjóðverjar
frá Islandi, og kaupa þeir hér jafnan af
honum allt, sem þeir geta fengið. Hafa ís-
lenzku verksmiðjurnar átt hér í harðri
samkeppni, og alltaf orðið að greiða hæsta
verð fyrir upsann, vegna eftirspumarinn-
ar frá Vestur-Þýzkalandi.
Kavíar hefur verið framleiddur hér tií
útflutnings í nokkur ár. Kavíar þessi er
niðurlögð vara, sem eins og kunnugt er,
er gerð úr grásleppuhrognum að þýzkri
fyrirmynd. Höfum við aðallega selt þessa
vöru til Frakklands, en nú síðast nokkuð
til Austur-Evrópu. Meginhlutann af okkar
grásleppuhrognum flytjum við annars út
söltuð í tunnum, og aðrar þjóðir gera úr
þeim kavíarinn. Hér eru því miklir mögu-
leikar á meiri kavíarframleiðslu, ef unnt
er að ná í stærri markaði.
Niðursoðin rækja hefur verið flutt út
héðan í mörg ár, og er það verðmætasta
niðursoðna varan, sem við flytjum út.
Hefur sú framleiðsla farið fram á ísafirði,
Bíldudal og Langeyri. Er enginn vafi á
því að unnt er að selja miklu meira af
þessari vöru en nú er gert. En bæði er það
að rækjuveiðin hér er takmörkuð, og mikið
af rækju er flutt út hraðfryst.
Fiskibollur voru fluttar talsvert út héðan
fyrir nokkrum árum aðallega til Finnlands.
Eftirspurn eftir fiskbollum er ekki mikil
erlendis og fer ekki í vöxt. Svipað er ástatt
með fiskbúðing, en hann mundi þó senni-
lega henta betur til útflutnings, þar sem
meiri matur er í hverri búðingsdós, en í
jafnstórri bolludós.
Niðursoðin murta hefur verið flutt út
héðan í mörg ár og er það mjög verðmæt
vara. Hefur hún lengi verið seld öll til
Bandaríkjanna, en nú er hún auk þess seld
bæði til Þýzkalands og til Frakklands. Virð-
ist markaður fyrir hana vera öruggur,