Ægir - 01.11.1971, Blaðsíða 23

ÆGIR
325
Norske Veritas (3) gefur upp eftirfar-
andi straumhraðamörk fyrir þessi efni:
Eir/nikkel/járn 95/5 3 m/s
Eir/nikkel/járn 90/10 3.5 m/s
Álbrass 3.5 m/s
Ekki eru gefin upp hraðamörk fyrir eir/
nikkel/járn 70/30, en sagt, að það þoli
meiri straumhraða en ofangreind efni.
Gilbert (4) hefur gefið upp áhrif með-
alsjóstraumhraða á líkindi fyrir straum-
hvarfatæringu í rörum úr eir og eirblönd-
um, eins og sýnt er á mynd 8. Af þessum
tegundum er nú mest mælt með álbrassi
og 90/10 eir/nikkel/járni (1,4,5), og er
athyglisvert að sjá hve miklu minni líkur
eru á straumhvarfatæringu í þeim við
mörk Det Norske Veritas (3.5 m/s) en í
eirrörum við 2 m/s. Til þess að nær full-
komlega öruggt sé að straumhvarfatæring
komi ekki fram, þarf, samkvæmt mynd 8,
uppgefinn meðalstraumhraði í sjólögnum
að vera um:
0.75 m/s fyrir eir
2.5 m/s fyrir álbrass
3.0 m/s fyrir 90/10 eir/nikkel/járn
Aðrar einblöndur eru notaðar í ýmsa
hluti í sjólögum. Sem dæmi má nefna ál-
brass og eir/tin blöndur (gun metal,
Phosphor bronses (2), o. s. frv.). Hafa
þessi efni gott viðnám gegn straumhvarfa-
tæringu.
Galvaníseruð stálrör er u einnig notuð í s j ó-
lagnir. 1 þeim myndast yfirleitt ekki varn-
arhimnur gegn tæringu, heldur þynnist
rörveggurinn jafnt og þétt. Fer ending
Mynd 10. Dæmi um ranga (a) og rétta (b) sam-
setningu á tveimur rörgreinum (1).
galvaníseraðra stálröra að miklu leyti
eftir veggþykkt röranna og sjóstraums-
hraða í þeim, eins og sýnt er á mynd 9(5).
Det Norske Veritas (3) gefur upp 3 m/s
sem hámarksstraumhraða í galvaníseruð-
um rörum, en við þann hraða telur Todd
(5), að galvaníseringin endist í um 6 mán-
uði og síðan minnki þykkt rörveggsins að
meðaltali um 0.75 mm á ári.
Mest hætta á hraðri pyttatæringu í galv-
aníseruðum rörum er nálægt samskeytum,
ef þau eru tengd við eirrör eða eirblöndur,
eða undir gróðri eða óhreinindum, sem í
þau getur sezt. Ef þær aðstæður eru ekki
fyrir hendi má búast við, að ending rör-
anna verði í hlutfalli við veggþykkt þeirra
og sjóstraumshraða, og ættu þau venjulega
að endast í nokkur ár.
4. Efnisval og hönnun sjólagna.
Höfuðregla við efnisval og hönnun sjó-
lagna er að gæta þess, að sjóstraumshrað-
inn sé í samræmi við viðnám gegn straum-
hvarfatæringu á þeim efnum, sem notuð
eru.
Venjulega er nú talið hagkvæmara að
nota annaðhvort álbrass eða 90/10 eir/
nikkel/járn (4, 5) en eirrör. Einnig koma
þó galvaníseruð rör til greina. Það, sem
meta þarf í þessu sambandi er hár stofn-
Mynd 11. Straumhvarfatæring við samsetningu
á tveimur rörgreinum (1). Verkið er framkvæmt
í líkingu við mynd 10 (a).