Ægir - 01.12.1971, Blaðsíða 10

360
ÆGIR
Tölvan
Tölvan vinnur úr upplýsingum frá són-
arnum og siglingatækja-samstæðunni.
Tölvan hefur 16 þúsund orða minnisheila.
Hún getur gefið skipanir til baka til són-
arsins. Merkin til og frá tölvunni eru ým-
ist tölugildi (digical) eða hliðstæðugildi
(analog). Sónargeislarnir 10 að tölu koma
inn í tölvuna eftir fjölrás (multiplexer).
Það er einnig hægt að lesa tölvunni fyrir
ákveðið prógram og til þess fylgir henni
hraðlesari fyrir gatastrimil.
Myndskermirinn
Myndskermirinn er kaþóðugeislarör og
rafmagnsgeislinn færist frá einum punkti
til annars á skerminum. Milli tölvunnar og
skermisins liggur upplýsingarás, sem þá
flytur punkta og línur, sem tölvan geymir
í minnisheila sínum á skerminn. Upplýs-
ingar sendast til myndskermisins 30 sinn-
um á sekúndu og með þessari tíðni kemur
fram skýr og samfelld mynd á skerminum.
Með þessum ta kjum, sem nú hafa verið
nefnd, er hægt að leysa margskonar verk-
efni, enda eru þau ætluð til fleiri nota en
við fiskveiðar, svc sem til að finna olíu-
leiðslur o. fl. Myndin, sem fram kemur á
skerminum, þegar um veiðar er að ræða,
sýnir eftirfarandi: Skipið, stefnu þess og
stöðu. 1 byrjun er skipið á miðjum skerm-
inum, en færist síðan til í samræmi við þær
upplýsingar, sem tölvan sendir. Hægt er
að færa myndina til baka með því að styðja
á hnapp. Siglda stefnan síðustu sex mínút-
urnar kemur fram á skerminum.
Sónarbergmálið kemur þannig fram að
hvaðeina innan sendivíddar geislanna, sem
endurkastar hljóði, kemur fram á skermin-
um sem ljósdepill.
Torfa kemur fram sem safn af deplum
eða punktum, og myndin sýnir einnig út-
línur fiskitorfunnar og þyngdarpunkt
(tyngdepunkt á norsku, sennilega átt við
þykkasta hluta torfunnar) hennar, og kem-
ur fram sem lítill hringur í punktasafninu.
Hraói torfunnar reiknast út frá hreyf-
ingum þyngdarpunktsins milli slaga (ping
til ping). Hreyfingarstefnan kemur svo út
sem lína út frá þyngdarpunktinum. Tölvu-
prógrammið gerir ráð fyrir þrennskonar
möguleikum við notkunina. Þessir þrír
möguleikar eða notkunar-stig, sem mætti
nefna það, kallast á ensku, (Norðmaður-
inn notar ensku heitin) ,,Auto Step“, ,,Auto
Track“ og „Manuel“.
Við fyrsta stigið „Auto Step“, færist
leitarspegillinn um 60 gráður við hvert slag
(ping) og með þessum hætti verður allur
hringurinn innan sjónmáls sónarsins,
nema rétt afturundan, þar sem kjölvatnið
verkar truflandi á sónarinn. öll hljóðvörp
frá hverri færslu leitarspegilsins koma
samtímis fram á skerminum.
Við annað stigið, „Auto Track“, er um
sjálfvirka tilfærslu að ræða samhliða
markinu.
Tölvar sér um að geislar sónarsins hvíli
stöðugt á markinu og fylgi því eftir sjálf-
krafa, hvort heldur markið færist lóðrétt
eða lárétt.
Markið, sem geislunum er beint að, hvort
heldur það er fiskitorfa eða annað, ákveð-
U. mynd.