Ægir - 01.12.1971, Blaðsíða 22

372
ÆGIR
neyzlu saltsíldar í Svíþjóð, að sumar- og
haustveidd síld af þessum stofni var ekki
lengur á boðstólum, en síld þessa fengu
Svíar áður frá íslandi, Noregi og Færeyj-
um. Áætlað var, að sænski markaðurinn
þyrfti samtals 150—200 þúsund tunnur
árið 1970, en tveim árum áður nam árleg
saltsíldarþörf Svía um 250 þúsund tunnum.
Kaupendur í Sovétríkjunum, sem oft
hafa keypt mikið magn af Suðurlandssíld,
töldu sig ekki þurfa á saltsíldarinnflutningi
að halda, það sem eftir var af árinu, og
voru þeir heldur ekki reiðubúnir að ræða
um kaup til afgreiðslu eftir áramót.
Pólverjar, sem keypt höfðu saltaða Suð-
urlandssíld í áratugi, gerðu ráð fyrir, að
pólski síldarflotinn, sem um þær mundir
hélt sig einkum við strendur Norður-Am-
eríku, myndi salta nægilegt magn af síld
fyrir pólska markaðinn. I viðræðum, sem
fram fóru við Pólver r i byrjun september
í Varsjá, var upplýst, að saltsíldarneyzla í
Póllandi færi ört minnkandi og væri gert
ráð fyrir, að neyzlan 1970 yrði um 100 þús.
tunnum minni en árið áður.
Samningaumleitanir fóru fram um sömu
mundir við fleiri Austur-Evrópulönd en án
árangurs.
Síldarútvegsnefnd taldi nauðsynlegt að
ná mun hærra verði og hagstæðari sanm-
ingum um stærðir o. fl. en keppinautarnir
höfðu þegar samið um. Þetta tókst á vertíð-
inni árið áður, vegnaþessaðýmsirkaupend-
ur á Norðurlöndum og víðar, sem treystu
því í lengstu lög að Norðurlandssíldin
myndi safnast saman austur af landinu
þegar líða tæki á haustið, vantaði skyndi-
lega saltsíld, þegar veiði Norðurlandssíld-
ar brást með öllu. Aðstæðurnar haustið
1970 voru m. a. að því leyti breyttar, að
kaupendur gerðu þá ekki ráð fyrir að nein
Norðurlandssíld veiddist og höfðu þess
vegna frá því snemma um sumarið reynt
að tryggja sér nothæfa síld frá ýmsum öðr-
um saltsíldai-framleiðslulöndum.
Þann 10. september slitnaði upp úr
samningaumleitunum við stærstu kaup-
endurna, Svía, þar sem þeir neituðu að
semja um kaup á annarri síld en „stórsíld“
(300/500 — hámark 6 stk. pr. kg) og til-
kynntu j afnframt, að þeir gætu ekki greitt
hærra verð en þeir hefðu þá þegar samið
um í Kanada, Færeyjum og Danmörku.
Sögðu Svíar þetta vera lokasvör sín.
Eins og að framan greinir var því óviss-
an í sambandi við sölu Suðurlandssíldar-
innar mjög mikil er vertíð hófst. Ef Svíum
o. fl. kaupendum hefði tekizt að fá nægi-
legt magn afgreitt upp í þegar gerða samn-
inga við Kanadamenn, Færeyinga og Norð-
menn og ef síldin, sem barst á land í Dan-
mörku, hefði verið af svipuðum stærðum
og árið áður, hefði getað orðið mjög erfitt
að selja Suðurlandssíldina á viðunandi
verði. Áhættan, sem fylgdi því að hefja
söltun án fyrirframsamninga, var því mjög
mikil.
Eftir að slitnaði uppúr viðræðum við
Svía héldu viðræður áfram við kaupendur
í ýmsum öðrum löndum og náðust skömmu
síðar samningar við Finna og Vestur-Þjóð-
verja um sölu á tæplega 20 þúsund tunnum
og var það mestmegnis um „millisíld“ að
ræða. Fékkst hærra verð fyrir millisíldina
til þessara landa en Svíar höfðu endanlega
boðið fyrir stórsíldina.
Þar sem síld sú, sem barst frá Hjalt-
lands- og Skagerakmiðum til Hirtshals og
Skagen um haustið reyndist langtum
smærri en á sama tíma árið áður, fengu
hinir sænsku síldarkaupendur miklu minna
magn til söltunar í Danmörku en þeir höfðu
búizt við og sömu sögu var að segja af
síldarsöltun Færeyinga. Er líða tók á októ-
ber breyttust því viðhorf Svía til kaupa á
Suðurlandssíld og óskuðu þeir þá eftir að
viðræður hæfust að nýju. Tókust samn-
ingar að lokum og féllust Svíar á að semja
um kaup á báðum stærðarflokkum í þeim
hlutföllum, sem síldin saltaðist. Þá féllust
þeir og á mikla hækkun á verði frá því, sem
þeir höfðu áður boðið. Svíar höfðu nokk-
urn frest til að tilkynna samningsmagnið.
Þegar fresturinn var útrunninn höfðu
pantanir borizt frá þeim í samtals um 90
þús. tunnur. Töldu margir að þessar pant-