Ægir - 01.12.1971, Blaðsíða 23

ÆGIR
373
anir Svía væru óraunhæfar og hefðu ýmsir
hinna sænsku kaupenda skráð sig fyrir
meira magni en þeir í rauninni ætluðu að
kaupa til þess að tryggja sér hærri hlut-
fallsafgreiðslu, en verulega var farið að
draga úr veiði Suðurlandssíldar, er frestur-
inn var útrunninn og veiðihorfur ekki
góðar.
Um svipað leyti voru gerðir fyrirfram-
samningar um sölu á um 2 þús. tunnum til
Danmerkur og til V-Þýzkalands voru seld-
ar til viðbótar um 5 þús. tunnur. Síðar var
svo samið um sölu á 5000 tunnum til
Bandaríkjanna og 3500 tunnum af heilsalt-
aðri síld til Póllands.
Nokkru eftir áramót, er síðasta úthlut-
un á síld fyrir sænska markaðinn var
ákveðin, óskuðu ýmsir sænsku kaupend-
anna eftir því, að þurfa ekki að taka við
meira magni en áður hafði verið úthlutað
(20% af samningsmagni) og stafaði þetta
einkum af því, að töluvert af stórri síld
frá vetrarvertíðinni við Nýfundnaland fór
þá að berast á markaðina í Evrópu. Var
síld þessi seld á mikla lægra verði en ís-
lenzka síldin.
Reynslan frá síldarvertíðunum 1969 og
1970 staðfesti á minnisverðan hátt þá al-
mennu skoðun Islendinga, að óvarlegt sé
að treysta um of á einn stóran markað,
jafnvel þótt sá markaður kunni að reynast
hagstæðari en ýmsir aðrir. Þá sannaði
reynsla þessara tveggja ára, hve nauðsyn-
legt það er að sala sé tryggð á nokkru
magni áður en söltun hefst, einkum á milli-
síldinni, en jafnframt, að ekki sé alltaf
hagstæðast að semja um sölu á allri fram-
leiðslunni fyrirfram. Þessi atriði verður
alltaf að meta og vega hverju sinni. Sölu-
árangurinn fer að verulegu leyti eftir því,
hve vel er fylgzt með markaðsmálunum og
framleiðslu keppinautanna. Á þessu má
ekki verða misbrestur, þótt slík starfsemi
geti orðið nokkuð kostnaðarsöm.
Ráöstöfun sildar til íslenzkra
síldamiöurlagningarverksmiðja o. fl.
Um það bil er vertíð hófst um haustið,
var haft samband við þær innlendar síld-
arniðurlagningarverksmiðjur, sem vitað
var að ráðgerðu framleiðslu á niðurlagðri
síld. Var þessum aðilum bent á, að æskilegt
væri að þeir semdu beint við saltendur um
síldarkaup sín eins og venja hafði verið að
árinu 1969 undanskildu. Síldarniðursuðu-
verksmiðja ríkisins gerði samning við einn
saltanda um kaup á takmörkuðu magni, en
síðan sneri stjórn verksmiðjunnar sér til
Síldarútvegsnefndar og óskaði eftir kaup-
um á 7.400 tunnum af kryddsíld og tókust
samningar um sölu á því magni.
Síldarvinnslan á Neskaupstað hafði í
hyggju að framleiða gaffalbita úr 1500
tunnum af kryddsíld og ráðgerði fyrirtæk-
ið að salta síldina á eigin söltunarstöð. Sam-
komulag varð um, að ef stöðinni tækist ekki
að salta þetta magn, skyldi það, sem á vant-
aði, afgreitt frá Síldarútvegsnefnd. Á stöð-
inni voru saltaðar 1.040 tunnur og fékk
niðurlagningarverksmið j a f yrirtækisins
499 tunnur frá Síldarútvegsnefnd.
Framkvæmdastjóri Niðursuðuverk-
smiðju K. Jónssonar & Co. á Akureyri taldi
sér ekki fært að semja um nein kaup í byrj-
un vertíðar, sökum þess, hve illa gekk að ná
samningum um sölu á síldinni niðurlagðri,
en óskaði svo síðar á vertíðinni eftir kaup-
um á síld frá Síldarútvegsnefnd. Var þá í
millitíðinni búið að gera fyrirframsamn-
inga um sölu á allmiklu magni af Suður-
landssíld og því ekki unnt að verða við ósk
verksmiðjunnar, nema miðað við hlutfalls-
lega afgreiðslu, en veiðiútlit var þá farið
að versna. Þó tókst um síðir að koma því
til leiðar að útvega verksmiðjunni 3000
tunnur, sem ráðgert hafði verið að afgreiða
til ísrael. Var samningurinn felldur úr
gildi með samkomulagi við hina ísraelsku
kaupendur. Síðar tilkynnti forstöðumaður
verksmiðjunnar, að hún gæti ekki tekið við
síldinni, þar sem vonir hans um sölu á nið-
urlagðri síld hefðu brugðizt. Jafnframt tók
hann fram, að hann teldi sér ekki fært að
framleiða fyrir það verð, sem aðrar verk-
smiðjur höfðu þá samið um við sænskan
kaupanda. Hefði hann því hafnað samn-
ingum við hinn sænska aðila.