Ægir - 01.01.1982, Blaðsíða 32
stjórn skal úthluta fé úr sjóðnum. Stjórnina skipa
þrír af stjórnarmönnum Samábyrgðarinnar, sem
stjórnin tilnefnir og fjórir menn sem sjávarútvegs-
ráðherra skipar, þrjá samkvæmt tilnefningu eftir-
talinna aðila: Fiskveiðasjóðs íslands, Farmanna-
og fiskimannasambands íslands og Sjómanna-
sambands íslands og einn án tilnefningar og er
hann jafnframt formaður stjórnarinnar.
Þegar útgerðaraðila er veitt fé úr sjóðnum skal
tekið tillit til bóta sem hann kann samtímis að fá úr
Aldurslagasjóði, svo og tjónbóta sem greiddar
kunna að vera án viðgerða. Umsóknum um styrki
úr sjóðnum skal meðal annars fylgja: 1. veðbókar-
vottorð, 2. ársreikningur seinasta árs, 3. yfirlit yfir
skuldastöðu. Við úthlutun styrkja skal sjóðstjórn-
in m.a. hafa hliðsjóð af eftirfarandi: 1. Fjárhags-
stöðu umsækjanda með tilliti til allra skulda, veð-
skulda, landsréttarskulda, lausaskulda, eins og
þær eru þegar umsóka er send, 2. Vátryggingar-
fjárhæð skips, þannig sundurliðuð: a. bolur, reisn
og rafbúnaður, b. aðalvél, ljósavél og vindur, c.
siglingar- og stjórntæki, 3. mat Samábyrgðar ís-
lands á fiskiskipum á því hvers virði búnaður hvers
skips geti verið við sölu.
Á sama hátt og í reglum Aldurslagasjóðs, er
styrkþega skylt að sjá til þess að skipi sem styrkur
er veittur til verði eytt, eða það tekið endanlega úr
umferð sem fiskiskip. Stjórn sjóðsins er og heimilt
að veita sérstakan styrk til að kosta eyðingu fiski-
skipa.
Ég hef hér getið helstu atriða úr reglum Aldurs-
laga- og Úreldingasjóðs. Ég minni á það að í um-
ræðum hér á Fiskiþingi i fyrra þótti skorta nokkuð
á upplýsingar um þessa sjóði. Þessvegna fór ég út í
að lengja mál mitt með því að skýra þetta út.
Ég hef hér undir höndum upplýsingar um þær
bætur og styrki sem greidd hafa verið og tel rétt að
upplýsa örlítið um það. Á tímabilinu 1. jan. 1979,
en það mun hafa verið þá sem byrjað var að greiða
þessa svokölluðu styrki, til 1. okt. á þessu ári, hafa
63 fiskiskip fengið greiðslu úr þessum sjóðum. Ef að
maður skoðar greiðslur einstakra skipa og svo
aftur hvert vátryggingarmat þeirra er, þá kemur í
ljós að í öllum tilvikum hafa útgerðaraðilar eða
eigendur skipanna ekki fengið sem svarar vátrygg-
ingarmati, í sumum tilfellum hvergi nærri. í einu
tilviki fer þetta þó örlítið yfir, og þá er um að ræða
39 lesta bát sem smíðaður var árið 1949. En heild-
argreiðslurnar úr þessu kerfi hafa numið á þessum
tíma, þ.e.a.s. til 1. okt. s.l., úr Aldurslagasjóði
7.551.250.00 kr., úr Úreldingasjóði 8.709.650.00
kr. og frá nefnd vegna úreldingarstyrkja, en hún
hefur úthlutað 3.777.112.00 kr. Samtals eru þetta
rúmar 20. millj. kr.
Það fer ekki milli mála að menn i sjávarútvegi
eru nokkuð sammála um að það beri að styrkja
þetta kerfi. Hinsvegar er rétt að geta þess að í
ályktunum sem fram hafa komið þá er töluvert tal-
að um misnotkun, eða varað við misnotkun, ,,sem
átt hefur sér stað.“ Þetta mál þekki ég ekki nægi-
lega vel til að geta fjallað um það að nokkru ráði
hér, en það koma kannske einhverjar skýringar um
þetta í umræðum hér á eftir frá þeim aðilum sem
nefna þessa misnotkun að einhverju marki.
Hér á þinginu hefur það komið fram hjá fiski-
málastjóra að sérstök nefnd er að störfum sem
skipuð var í maí s.l. til þess að endurskoða reglur
Úreldingasjóðs og samræmingu eða sameiningu
hans við Aldurslagasjóð og það er talið nauðsyn-
legt að sjóðurinn verði efldur, þannig að auka
megi verulega kaup og úreldingu á eldri skipum, og
verksvið hans breikkað. Þannig skipuðust mál á
stjórnarfundi i vor, að þá var ég tilnefndur í þessa
nefnd fyrir Fiskifélagið, og Hilmar Rósmundsson
til vara. Aðrir í þessari nefnd eru Bogi Þórðarson,
Matthías Bjarnason, Garðar Sigurðsson og
Kristján Ragnarsson. Nefnd þessi hefur haldið
þrjá fundi og fjallað nokkuð um þetta mál, en sá
þröskuldur hefur komið upp, að a.m.k. ég og
Kristján Ragnarsson höfum báðir viljað doka
nokkuð við, þannig að við gætum fótað okkur bet-
ur á tillöguflutningi og vinnu i þessari nefnd, t.d.
eftir Fiskiþing, sem nú stendur og svo frá hendi
Kristjáns vegna aðalfundar L.Í.Ú, sem veröur
haldinn 18. nóv. Þannig að nefndin mun fljótlega
koma saman eftir þann fund og þá væri náttúrlega
ákaflega æskilegt, að maður hefði eitthvert vega-
nesti. Eðlilega hef ég hugsað nokkuð um það,
hvernig mætti byggja upp svona sjóð. Ég er alveg
sammála mönnum í því að það er nauðsynlegt að
koma hér á sterkum sjóði. Ég vil t.d. segja að það
sé nauðsynlegt að stofna sjóð, sem byggir á þeim
grunni sem lagður var með lögum um Aldurslaga-
sjóð og Úrlendingasjóð. En þá þarf náttúrlega
jafnframt að afnema lög um þá sjóði. í fljótu
bragði má segja, að markmið hins nýja sjóðs ætti
að vera í höfuðatriðum það að kaupa gömul og
úrelt skip og taka þau úr notkun og vil ég undir-
strika að um bein kaup verði að ræða en ekki sé
talað um styrki eins og nú á sér stað.
20 — ÆGIR