Ægir - 01.01.1982, Blaðsíða 59

BOKAFREGN
Ásgeir Jakobsson:
Einarssaga Guðfinnssonar
Skuggsjá 1978. 367 bls.
^öguefnið
Efni þessarar bókar er ævi- og
starfssaga Einars Guðfinnsson
ar> kaupmanns og útgerðar-
manns í Bolungarvík. Einar
Guðfinnsson er löngu þjóðkunn-
Ur fyrir athafnir sínar og
atorkusemi og ósjaldan heyrist
bví fleygt, að hann ,,eigi” Bol-
Ur>garvík, og þá sjálfsagt Bolvík-
‘nga líka. Eins og fram kemur i
Þessari bók eru slíkar fullyrðing-
ar útí hött, enda oftast settar
fram í gamni. En öllu gamni
fylgir nokkur alvara og saga
E'nars Guðfinnssonar verður
ekki sögð án þess um leið sé
rakin saga Bolungarvíkur síð-
ttstu sex áratugina. Svo mikinn
bátt hefur hann átt í sögu bæj-
arins, vexti hans og viðgangi.
ess vegna er þessi bók öðrum
Þrasði byggðarsaga, jafnframt
Pví að vera ævisaga.
Efnismeðferð söguþráður
Frásögnin af Einari Guðfinns-
syrri hefst, þar sem bókarhöf-
undur, Ásgeir Jakobsson, lýsir
n°kkuð tildrögum verksins og
Þeirri vinnutilhögun, sem þeir
Einar hugðust beita. Illa gekk þó
a<? fylgja þeirri áætlun. Einar var
nykominn af sjúkrahúsi er
söguritunin átti að hefjast, en
engu að síður var hann svo
°nnum kafinn að hann mátti lítt
vera að því að sinna verkum á
borð við bókargerð.
Þessi fyrsti kafli, „Sagan og
sögumaðurinn”, er þó að minni
hyggju einn besti kafli bókar-
innar fyrir þá sök, hve góða
mynd hann gefur af manninum
Einar Guðfinnssyni. Þótt hann
væri kominn fast að áttræðu er
söguritunin hófst og segðist
sjálfur hafa dregið sig i hlé frá
daglegum störfum við rekstur
fyrirtækja sinna var hann enn
fullur af áhuga og fylgdist náið
með gangi mála. Að bókarlok-
um þótti mér sem þessi kafli
segði allt, sem segja þurfti um
manninn sjálfan: Vinnan var
hans líf og yndi, hann varð að
vera með áfram.
í næsta kafla er rakin ætt
Einars og síðan sagt frá bernsku
hans og æsku og síðan tekur at-
hafnasagan við, fyrst í Tjald-
tanganum, þá í Hnífsdal og
síðan í Bolungarvík. Hér er ekki
staður til þess að rekja sögu
Einars Guðfinnssonar efnislega
heldur skal reynt að ræða eilítið
um hana frá almennu sjón-
armiði, ef svo má að orði kveða.
Einar hefur lifað langa og
starfsama ævi og tekið virkan
þátt í þeim miklu breytingum,
sem orðið hafa í íslensku þjóðlífi
og atvinnulífi á þessari öld. Saga
hans er að því leyti sérstæð að
hann hefur unnið mestan hluta
ævinnar á sama stað og verið
forystumaður um uppbyggingu
heimabyggðar sinnar. Vegna
þess hve sögusviðið er vel af-
markað er auðveldara að gera
sér grein fyrir því hve miklu
maðurinn hefur afkastað.
Sá sem kemur til Bolungarvík-
ur á okkar dögum og les síðan
frásögn Einars af þorpinu, sem
hann fluttist til vorið 1925 sér í
hendi sér að þar hefur mikil
breyting orðið á. Lestur Einars-
sögu sýnir okkur aftur, hvernig
þetta gerist. Að því leyti er hér
um byggðarsögu að ræða þótt
vissulega hafi margir komið við
sögu, sem lítt eða ekki er getið á
síðum bókarinnar.
Umfram allt er saga Einars
Guðfinnssonar þó baráttusaga.
Hún greinir frá manni, sem
kemur snauður til lítils útkjálka-
þorps, þar sem flest var í aftur-
för og aðstæður allar svo erfiðar
sem hugsast gat. Sjávarútvegur
var helsti atvinnuvegur þorpsbúa
og gjöful fiskimið skammt und-
an landi. Hafnaraðstaða var
aftur á móti engin og til þess að
ÆGIR — 47