Alþýðublaðið - 23.06.1923, Qupperneq 2

ð

Kauplækkunar'
fyriríekíia.
Agóði og tap.
Það er nauðsynlegt vegna
þeirra, sem eru ekki viðriðnir
atvinnuveg sjómanna, en þuría
að gera sér grein fyrir inálavöxt-
um í kauplækkunarmáli þeirra
til þess að geta afráðið, hvort
skipa skuli sér með sjómönnunnm
eða móti, að gerðjur sé upp á-
góði og tap við þetta þokkalega
fyrirtæki eða réttara sagt fyrir-
tekt togaraeigendanna.
Ágóðinn, slíkur sem hann
verður, lendir hjá fogaraeigend-
unum eins og að líkum Iætur.
Ef gert er ráð fyrir, að kaup-
gjáldið gildi í þrjá mánuði og
þar af sé hver togari 2 mánuði
á síldveiðum og 1 mánuð á ís-
fiski, verður ágóðirin þessi: Á
síldveiðum: Kauplækkun 2 kynd-
ara I 2 mánuði, 50 kr. hjá hvor-
um á mánuði, alls 200 kr , kaup-
lækkun 15 háseta, 60 kr. hjá
hverjum á mánuði, alls 1800 kr.,
kauplækkun matsveins, 75 kr. á
mánuði, 150 kr. alls, og lækkun
á aukaþóknun 15 háseta, 1 eyrir
á hverja at 5000 tn., alls 750
kr., nemur samtals 2900 kr.
Hér við bætist mánuðinn, sem
ísfiskið stenduryfir, kaupiækkun
hjá 11 háseturo, 40 kr. hjá
hverjum, alls 440 kr., 2 kyndur-
um, 50 kr. hj4 hvorum, 100 kr.,
og 50 kr. hjá matsveini, og
nemur þetta samtals 590 kr.
Allur ágóðinn nemur þá hjá
hverjum togara einum 3490 kr.
um allan tíman<n, — vel áð merkja,
ef hánn verður gerður út.
Ágóðkm er því hvertardi lítill,
ekki einu sinni fyrir vöxtum af
því fé, sem í togaranum liggur.
Tapið, sem lendir fyrst og
fremst bjá sjómönnunum, sést á
tölum þeim, sem áður hafa verið
til greindar, og nemur það 18 °/o
á ísfiski og 25 % á síldveiðutn
af kaupi sjómanna fyrir utan það
tap, minst 5 % sem stafar af
verðfalli krónunnar.
Beint peningalega er munur-
inn þessi: Útgerðarmenn græða
ekki almenna Iánsvexti, 6 —- 7 °/0
AlpPnIiraoðnei’ðm
framleiðir að allra dómi
hezta toí'atw.öin í tonum,
Notar að eins bezta mjöl og hveiti frá þektum erlendum
mylnum og aðrar vörur frá helztu firmúm í Ameríku,
Englandi, Danmörku og Hollandi. Alt efni til brauð- og köku-
gerðar, smátt og stórt, eru beztu vörutegundirnar, sem á
heimsmarkaðinum fást.
aí framlagsfé sínu, en sjómenn-
irnir tapa 22 — 30 % af þurftar-
fé sínu.
Það eru ójöfri skiíti, en raun-
ar alveg í samræmi við annan
ójöfnuð rfkjandi þjóðslófpulags.
En tapið er ekki þar með
búið. Bæjaríélagið og þjóðíélagið
fær aldrei annað eins í sköttum
og tollum hjá þeim fáu, sem
myndu græða, og það fengi að
ólækkuðu hjá þeim mörgu, sem
myndu tapa við lækkunina. Auk
þess er tapið, sem aðrar stéttir
verða fyrir. Sjómennirnir geta
ekki keypt nauðsynjar hjá kaup-
mönnum, sva sem þeir þurfa,
livað þá nokkrar nautnavörur.
Þeir geta engu varið tii endur-
nýjunar hýsakynnum sínum, hús-
gögnum eða fatnaði. Þeir geta
yfirleitt ekkert lagt til neins í
menningu þjóðarinnar, að eins
við illan leik haft ofan í sig að
éta og ekki það þeir, sem erfið-
astar ástæður háfa.
Kauplækkun þessi er þvf eigi
að eins fjárhagslegur ójöfnuður
og ránskapur við eina undir-
stöðustétt þjóðíélagsins, heldur
einnig tilræði við allar aðrar
stéttir þjóðfélágsins, en til núlli
jafns gagns fyrir þá, sem halda
að þar sé ágóða fyrir sig að
leita, með því líka, að á þá yrðu
að koma þær byrðar þjóðfélags-
ins, sem allir þeir yrðu að gef-
ast upp við að bera, sem fyrir
tapi myndu verða af kauplækk-
un hjá sjómönnum.
— Kauplækkunartilraun þessi
er þanriig þjóðskaðleg óhæfa,
enda maslir henni enginn bót,
— ekki einu sinni útgorðarmenn
sjáífir.
Meira í næsta blaði.
Framleiðslutækln elga að
vera þjóðareigu.
2 snennnbærar kýr
til sölu.
Upplýsingar á skrifstofu
[| Mjólkurfélags Reykjavíkur. !|
11 II
UHiiiiiiiiiiiiHiiitniiiiiimiiiii Sími 517. Illllllllllllllllllllllllllllllllll
11' 1 ni 1 1111 'J / 1 1111 ... Bi
Stafrof broddborgarans.
Het upp til skýjanna hvern þann
mánn,
sem heimurinn virðir og dáir.
En mundu um leið að lasta þann,
sem liðsinni veita fáir!
Lastaðu skáldin, einkum ung;
óð þeirra kalla gjálfur.
Gerðu spor þeirra grýtt og þung,
þó gerirðu’ ei betur sjáUur!
Skeýttu’ ekki hinu, heillin mín,
þótt hendur í for þú kámir,
þótt gerist stærilát gömul svín
og gömlu hanarnir rámir!
0. Ó. íells.
Allsherjarmðtið.
---- (Frh.)
Þrátt fyrir óhagstætt veður
var fjöídi manns saman kominn
suður á velli í fyrra kvöld, er
mótið skyldi halda áfram. Yar
byrjað með því að fimm þátt-
takendur úr 100 metra hlaupinu
k-:ptu um úrslitin. Fyrstur varð
Krhtján L. Gestsson, i22/5 sek.,
annar Þorgeir Jóusson, 12 3/5,
og þriðji Högsly Ólafsson, i24/B,
ísienzkt met er léttar 12 sek.,
sett af Tryggva Gunnarssyni
árið 1920 (sýnist því vera orðið