Ægir - 01.02.1989, Qupperneq 12

64
ÆGIR
2/89
hluta og svo má nefna framleiðslu
Sæplasts, sem mjög hefur dafnað
á stuttum tíma.
Athafnamenn
Margir útvegs- og athafnamenn
hafa rennt styrkum stoðum undir
vöxt og viðgang byggðarlagsins frá
upphafi. Verður hér aðeins stiklað
á stóru.
Á árunum 1905 til 1920 eru
taldir upp 42 menn og ein kona
sem eiga báta, eða hlut í báti,
samtals 224 báta. Að meðaltali
gerir þetta 14 báta á ári, sem út
eru gerðir frá Dalvík. Þeir sem
mest máttu sín höfðu fiskvinnslu
og var mest verkað í salt. Má þar
til nefna Þorstein Jónsson kaup-
mann, Baldvin á Böggvisstöðum,
Jóhann Jóhannsson í Sogni, lúlíus
Björnsson í Sunnuhvoli, Hólsmenn,
Þorleifur Karl, Sveinbjörn jóhanns-
son og Sigurður P. Jónsson o.fl.
Fiskurinn var lengi fluttur til Akur-
eyrar og þaðan á markað erlendis.
Gerði það m.a. hafnleysið. Félög
þau sem helst koma við sögu, varð-
andi verslun voru framan af,
Gránufélagið á Akureyri, Höepfn-
ersverslunin og loks Kaupfélag
Eyfirðinga. Keyptu þau afla og
önnuðust útflutning.
Nokkra athafnamenn skal nefna
hér er sett hafa svip á staðinn frá
því um 1920.
Sigfús Þorleifsson gerði út báta
og stofnaði ásamt fleirum Útgerð-
arfélag Dalvíkinga. - Björgvin
Jónsson var lengi farsæll skipstjóri,
stofnandi Ú.D. og lengi skipstjóri
á nafna sínum. En „Björgvinarnir"
eru orðnir margir sem gerðir hafa
verið út frá Dalvík. - Loftur Bald-
vinsson, sonur Baldvins á Bögg-
visstöðum, og sonur hans - Aðal-
steinn sem var mjög stór í sinni
útgerð til fjölda ára ásamt
brærðum sínum. Gerði Aðalsteinn
t.d. út Baldvin Þorvaldsson, Loft
Baldvinsson og pólska skuttogar-
ann Baldur, sem nú er Hafþór.
Aðalsteinn reisti mikið hús yfir
starfsemi sína, sem frystihús KEA á
í dag. - Júlíus Björnsson og síðar
sonur hans — Egill áttu sinn stóra
þátt í velgengni Dalvíkur. Egill
gerði m.a. út Hannes Hafstein og
byggði myndarlegt hús yfir starf-
semina. Þar er nú saltfiskverkun
frystihússins. — Páll Friðfinnsson
stóð í útgerð og rak söltunarstöð-
ina Múla á síldarárunum. —
Útgerðarfélagið Röðull hf. gerði út
„Bjarmana" og var lengi með blóm-
legan rekstur. Framkvæmdastjóri
þess var - Jón Stefánsson. Það átti
og stórt hús við höfnina. Þar er nú
til húsa Fiskverkun Jóhannesar og
Helga hf. og Otur hf. - Kristinn
Jónsson setti á stofn netaverkstæði
1931, Netjamenn hf., og starfaði
það fram til 1964. Var það um
tíma eitt stærsta fyrirtæki sinnar
tegundar á landinu og var starf-
semin aðallega við síldarnætur. -
Netagerð Dalvíkur hf. tók svo við
er Kristinn hætti og sinnir hún
flotanum í dag. Verkefnin hafa
breyst, þannig að mest er nu
unnið við troll og þorskanet. "
Júlíus Kristjánsson stýrir fyrirtæk-
inu. Þar vinna nú að staðaldri 5-7
manns.
Mörgum hefur verið sleppt her
en þeir eiga sinn hlut að máli Iíka-
Víst er um það að á árunum
1940-1970 eflist staðurinn mjög
og hefur svo verið síðan. Verka-
menn og konur hafa fylgt athafna-
mönnunum vel eftir og ekki legið
á liði sínu, enda vandséð tilvist
bæjarins án vinnufúsra handa.
Kaupfélagið
Kaupfélag Eyfirðinga hefur
verið, - og er, stærsti vinnuveit-
andinn á Dalvík, enda hafa umsv'1
þess vaxið með hverju ári síðan
það lióf verslunarrekstur 1916-
Keypti það verslunarrekstur
Jóhanns Jóhannssonar í Sogni árið
1915. Hann varð útibússtjóri
síðar sonur hans Baldvin. Það var
fyrst og fremst verslunin sem
félagið rak, en er fram liðu stundir
tók það æ meiri þátt í atvinnulíf'
inu. Ú.K.E.D. (útibú Kaupfélag5
Eyfirðinga á Dalvík) reisti slátur'
hús 1929, kaupireignir Höepfner5j
verslunarinnar 1934 og opnar Þa
nýja sölubúð. 1938 setur það á tö*
beinaverksmiðju og lifrarbræðsD-
Hefur hraðfrystingu í frystihús1
sínu 1939 og gerir endurbætur a
því. 1947 kaupir kaupfélagið bíla'
verkstæði Jónasar Hallgrímssonar
og hefur rekið það síðan ásam*
vélaverkstæði. Mikil þjónusta er