Ægir - 01.02.1989, Blaðsíða 32
84
ÆGIR
2/89
CHILE - meðs
Nokkrar Suður-Ameríkuþjóðir hafa lengi skipað sér
sess meðal aflahæstu þjóða heims og þeirra á meðal
er Chile. Chile hefur mjög sérstaka landfræðilega
legu. Strandlengjan er um 4.300 km, meðalbreidd
um 1 77 km og fjöll ná yfir 80 prósent landsins. Tvö-
hundruð mílna efnahagslögsaga Chile er meira en
tvisvar sinnum stærri en landið sjálft. Með þetta í
huga er ekkert undarlegt við það að þjóð sem þarna
býr stundar fiskveiðar í stórum stíl.
Sjávarútvegur í sókn
Árið 1986 var metár í fiskveiðum í Chile. Veiddust
þá 5.571.638 tonn og komst Chile þar með í hóp
fimm aflahæstu þjóða heims það árið. Sé litið til baka
um tæp þrjátíu ár, sést að stöðug aukning hefur orðið
á fiskveiðum Chile-búa frá því um 1960, en þá veidd-
ust þar við land um 400. þús. tonn. Árið 1977 veiddu
þeir tæpar 1.4 millj. tonna og voru komnir í tæp 5.6
millj. tonna árið 1986, eins og fyrr segir. Árið 1987
var hinsvegar heldur lakara, en þá veiddust 4.93
millj. tonn og er ástæðan 40 prósent minni afli af
uppsjávartegundum eins og sardínu og ansjósu.
Tekjur Chile af sjávarútvegi voru um 107 millj.
bandaríkjadalir árið 1977, en voru komnar í 535,4
millj. dali árið 1986. Þennan árangur má þakka
skipulagðri uppbyggingarstarfsemi á udnanförnum
árum, þar sem hagsmunaaðilar hafa bundist sam-
tökum til að vinna að frekari uppgangi sjávarútvegs
þar í landi.
Hafstraumar hafa mikil áhrif á velgengni í fisk-
veiðum Chile-búa. Humbolt-straumurinn ber með
sér kaldan og næringarríkan sjó úr norðri og fylgja
honum ýmsar uppsjávarfisktegundir í miklu magni.
Hlýr hafstraumur sem kemur úr suðri þriðia til fiórða
hver ár og kallaður er El Nino, þrýstir Humbolt-
straumnum fjær landi og veldur það jafnan hruni í
veiðum á sardínu, ansjósu og makríl auk annarra
uppsjávartegunda.
Framleiösla
Fiskimjölsframleiðslan er höfuðgreinin í sjávarút-
vegi Chile. Hráefnið er aðallega sardínur, ansjósur og
makríll. Framleiðslan hefur aukist stöðugt á undan-
förnum árum og jafnframt framleiðslugetan, en þeir
geta framleitt sem samsvarar 2500 tonnum af fisk-
mjöli á klukkustund. Reist var ný fiskmjölsverksmiðja
Áttatíu og sjö lagmetisverksmiðjur voru starfandi í Chile
1986.
Chile framleiðir um 40 prósent af heimsframleiðslu á
fiskimjöli.
Útflutningur á frystum fiski frá Chile 1986
Verðmæti
(í millj.
Bandaríkja
Tegund Magn í tonnum dölum, FOB) Kaupendur
Lýsingur 26.608.100 33.9 Spánn, Japan, Banda- ríkin, Ástralía
Vartarar 4.792.100 12.0 Bandaríkin, Japan
Lax 868.300 3.6 Bandaríkin
Sverðfiskur 695.200 3.8 Bandaríkin
Silungur 776.400 1.4 Frakkland, Bandaríkin
Aðrar teg. 8.810.200 13.0 Japan, Bandaríkin, Spánn