Ægir - 01.06.1989, Page 32
316
ÆGIR
6/89
Arí Arason:
Dýrkeypt mistök
Það er kunnara en frá þurfi að
segja, að þegar kvóti var
settur á veiðar árið 1984,
var einn hluti flotans undanskilinn
hinu almenna kerfi. Bátar minni
en 10 brúttórúmlestir voru settir
undir sameiginlegt aflamark að
nafninu til, en engin höft voru á
aukningu þessa flota. Ekki reyndist
unnt að stýra veiðum smábáta við
þessi skilyrði og afleiðingin varð
stórfelld aukning báta minni en 10
brl. Með nýjum kvótalögum fyrir
veiðar í íslenskri landhelgi 1988-
1990, var reynt að hefta aukning-
una með því að fella smábáta 6-
10 brl undir kvótakerfið.
Engar líkur eru á, að hægt sé að
stýra fiskveiðum á sómasamlegan
hátt án þess að sömu reglur gildi
fyrir allar gerðir skipa sem fiska
við landið. Hvenær sem opnuð er
leið til að nýta verðmæta auðlind
sem fiskimiðin eru, án þess að
greiða fyrir afnot auðlindarinnar,
munu menn nyta sér þá leið. I dag
er almennt talað um að leiguverð
aflakvóta sé á bilinu 13-17
krónur. Sem þýðir að það verð
sem menn eru tilbúnir til að greiða
fyrir afnot auðlindarinnar er á bil-
inu 13-17 þúsund krónur fyrir
óveitt tonn af þorski.
Hvað hafa þessi mistök kostað
aðra útgerðarmenn, sem féllu
undir hinar almennu reglur á árinu
1984? Tekin var saman aukning
þilfarsbáta minni en 10 brl. á
tímabilinu 1984-1988 og þeim
úthlutaður kvóti í samræmi við
reglur fyrir árið 1988. (Sjátöflu 1).
Nýttur var gagnagrunnur og færð
inn öll aukning smábáta í skipa-
skrá Sjómanna Almanaks 1984-
1988 (þilfarsbáta) og þeim úthlut-
aður kvóti eftir reglugerð nr. 17/
1988 um veiðar smábáta. Þannig
fæst út hvað veiðiflotinn tapaði í
aflamarki á árinu 1988 vegna
þessarar aukningar.
Með útreikningum eru rað-
smíðaskipin Gissur ÁR 6, skráður í
mars 1987, Jöfur KE 17 skráður í
júlí 1988, Nökkvi HU 15 skráður í
febrúar 1987 og Oddeyrin EA 210
skráð í desember 1986. Öllum
raðsmíðaskipunum er úthlutaður
kvóti í samræmi við reglugerð nr.
18, þar sem gert er ráð fyrir kvóta
handa raðsmíðaskipum í samræmi
við kvótalögin fyrir árin 1986-
1987. Kvóti raðsmíðaskipanna er
aðallega rækja, sem reiknuð,til
þorskígiIda ásamt öðrum kvóta
þeirra jafngildir 1589 þorskígild-
istonnum á skip. Reyndar er kvót-
inn leiðréttur í samræmi við afla
þar sem ekkert af þessum skipum
náði aflamarki fremur en önnur
djúprækjuskip. Ef raðsmíðaskipiu
eru reiknuð á raunverulegu afla-
marki 1988 yrði kvóti þeirra 1908
þorskígildistonn. Þannig er reynt
að ofmeta ekki þann skaða seru
þessi umframsókn í raun er. Sama
gildir um smábátana, þeim er ein-
ungis úthlutað afla samkvaem1
reglugerð, þó þeir hafi sennileg3
flestir unnið sig upp í reynslumar '
eða séu á sóknarmarki.
í Ijós kemur að þessi afli/ e'nS
og sjá má af töflu, jafngiIdir a a
sjö meðalskuttogara. Líkur ben a
þó til að 19.549 þorskígildist°nn
sé 50% of lág tala. Samkvæ1111
Útvegi 1988, hefur afli smábata
aukist um 112% á árunum 198
'1988; eða úr 21.818 tonnum '
46.220 tonn. Á sama tíma he u
úthlutað heildaraflamark haek^1 ^
um 13.5%. Afli smábátanna e
samansettur þannig að 85%
Tafla 1.
1984 1985 1986 1987 1988
Suðurland 75 75 100 1524 478
Reykjanes -75 -75 -75 2250 3124
Vesturland 0 250 75 925 500
Vestfirðir 0 -75 -50 1350 975
Norðurland-vestra 0 0 75 1924 225
Norðurland-eystra 0 -150 1674 850 475
Austfirðir 0 0 200 1625 1300
ALLS: 0 25 1999 10448 7077
Samtal5
2252
5149
1750
2200
2224
2849
3_125.
19549