Ægir - 01.09.1989, Blaðsíða 10

ÆGIR 9/89
Tafla 6. Veltufjár- og eiginfjárhlutföll fiskiskipa 1988
Stærð Vélbátar Veltufjárhlutfall Eiginfjárhlutfall
10-20 51.94 16.71
21-50 35.76 10.94
51-110 60.87 26.50
111-200 21.23 -36.49
201-500 38.64 7.57
500 og yfir 0.00 0.00
Togarar 201-500 33.76 -8.10
500 og yfir
458
Efnahagsreikningar
útgeröar 1988
í eftirfarandi yfirliti er gerð grein
fyrir meðaltali efnahagsreikninga
eftir stærð á árinu 1988. Á árinu
1987 hóf Fiskifélagið úrvinnslu úr
efnahagsreikningum fiskiskipa.
Athyglisverð er þróun eigin fjár
útgerðar árið 1988. Nú er svo
komið að mjög hefur gengið á
eigið fé í útgerð. Þannig er eigið fé
minni togara neikvætt á árinu
1988 um 8.1 % en var jákvætt um
11.4% árið 1978.
Kemur hér ýmislegt til. Þannig
aukast skuldir við Fiskveiðasjóð
um 78%. Veltufjármunir dragast
saman um 34%.
Einnig hefur gengið verulega á
eigið fé báta. Þannig var eigið fé
111-200 brl. báta neikvætt um
36%. Úrtakið nær aðeins til þeirra
útgerða sem einungis gera út eitt
skip.
Sömu sögu er að segja um
veltufjárh I utfal I fiskiskipa, þ.e.
hlutfall veltufjár gagnvart skamm-
tímaskuldum. í öllum stærðar-
flokkum dró úr því. Þannig minnk-
aði veltufé um 34% hjá minni
togurum, fór úr 59.1 % árið 1987 í
33.8% árið 1988. í úrtaki efna-
hagsreikninga voru 118 reikning-
ar.
REYTINGUR
Hrygningarganga þorsks
frá Grænlandi árið 1930
Það kom fram í Fiskifréttum 25.
ágúst síðastliðinn, í samtali við
Dr. Sigfús Schopka fiskifræðing,
að líklegt væri að flestir aflatoppar
á þessari öld hefðu fengist vegna
þorskgangna frá Grænlandi. Sig-
fús nefndi m.a. árið 1930 sem
dæmi um metaflaár vegna hrygn-
ingargöngu þorsks frá Grænlandi.
I ársskýrslu Árna Friðrikssonar,
fiskifræðings Fiskifélags íslands,
frá árinu 1931 um árgangaskipt-
ingu þorsks í afla á árunum 1928-
1930, kemur eftirfarandi fram:
„Árið 1928 bar mest á sex vetra
þorski (árgangurinn frá 1922)
kringum allt land, nema við Vest-
mannaeyjar, þar fiskaðist, eins og
vænta mátti, eldri fiskur, mest bar
þar á 9 vetra þorski, eða árgang-
inum frá 1919.
Árið 1929 bar yfirleitt lítið á
1922-árg., það var eins og hann
væri að mestu leyti horfinn, en
annars voru áhöld um það, hvaða
árgöngum bar mest á í aflanum,
víðsvegar um land. Við Vest-
mannaeyjar var árg. frá 1919 (10
ára þorskur) ennþá lítið eitt sterk-
ari en aðrir árgangar, en annars
var nokkurn veginn jafnmikið af
þorski á öllum aldri, frá 10-16
vetra. Við ísafjörð var nokkurn-
veginn jafnmikið af 4, 5, 6 og 7
vetra þorski, við Siglufjörð bar
mest á 1924-árganginum (5 vetra
þorskur), og við Norðfjörð var 5
vetra þorskur (frá 1924) yfirgnæf-
andi.
Árið 1930 fylltust öll mið
kringum land allt af 8 vetra þorski.
Þetta var árgangurinn frá 1922,
sem nú var orðinn kynþroska, og
hélt innreið sína til gotstöðvanna.
Átta ára þorskurinn var svo mikill,
að hann nam sumsstaðar um 80%
af öllum afla, meðan mest var um
hann, eins og t.d. á Siglufirði. Við
Vestmannaeyjar bar einnig
nokkuð á 11 vetra gömlum fiski og
við Austurland var talsvert mikið
af 6 vetra þorski."
Síðar í skýrslunni segir Árni:
„Það er nú sannað, að þorskur
gengur hingað frá Grænlandi, og
egg og seiði geta borist héðan til
Grænlands, svo úthafsdjúpið er
ekki sú skjaldborg utan um mið
landsins, sem áður var álitið."
í lok skýrslunnar um þorskinn
veltir Árni fyrir sér spurningunni:
„Hvaðan kom 8 vetra þorskurinn,
sem fyllti vertíðarmiðin síðastliðna
vertíð?"... „Spurninginn er nu,
hefir allur þessi fiskur alist upp við
ísland, eða er megnið af honum
komið frá öðrum löndum (Græn-
landi), eins og próf. Schmidt telur
líklegt?" Það má lesa milli línanna
að Árni telur hugmyndina vera lík-
lega skýringu eins og sjá má af þvl
að hann setur Grænland þarna
sérstaklega innan sviga.
Af þessum pistli sjá lesendur
Ægis að sú hugmynd er ekki ny,
að skýringar á aflatoppum v'^
ísland, sé að leita á Grænlands-
miðum.