Ægir - 01.09.1989, Síða 24
472
ÆGIR
9/89
hávaðamörk). Þá kom fram að
aðilar í Hollandi sem kannað hafa
sérstaklega aðgerðir til þess að ná
þessum viðmiðunarmörkum í
fiskiskipum telja að gera megi ráð
fyrir aukakostnaði við nýsmíði fiski-
skipa á bilinu 2V2 til 3% af kostn-
aðarverði skipsins. Þá kom fram
að athyglisverðar rannsóknir fara
nú fram í Frakklandi, m.a. í sam-
vinnu við svonefnt Halios- verkefni,
sem nokkur íslensk fyrirtæki eiga
aðild að, á því hvernig auka megi
öryggi við vinnu við meðhöndlun
veiðarfæra og fer athugunin þannig
fram að rannsóknaraðilarfara með
skipum til veiða, fylgjast með
vinnubrögðum, og meta aðstæður
út frá því sem þeir sjá í starfi
fiskimanna. Segja má að þessi
vinna miði að því, að draga úr
slysum um borð í fiskiskipum.
Fulltrúar ILO og IMO töldu nauð-
synlegt að frekari kannanir yrðu
gerðar á því hvaða þátt þreyta á í
slysum um borð í skipum. Fjallað
var um hönnun brúar m.t.t. auð-
veldrar og öruggrar skipstjórnar,
og taldi fyrirlesari að til bóta væri
að fækka skjám í brú og taka sömu
upplýsingar inn á færri skjái og
minnka brúna. Fjöldi skjáa drægi
úr athygli manna við stjórn
skipsins. Þá kynnti einn fyrirlesari
athyglisverða lausn á vinnutil-
högun á vinnsluþilfari og flokkun
og frágang afla í lest.
Stöðugleiki skipa
Fram kom hjá öllum þeim sem
fjölluðu um stöðugleika skipa að
upplýsingar um stöðugleika minni
skipa eru mjög af skornum
skammti. Ur því þurfi að bæta með
því að mæla stöðugleika minni
skipa. Hvað varðar stöðugleika-
kröfur fyrir stærri skip voru menn
almennt sammála um að stöð-
ugleikakröfur Alþjóðasiglinga-
málastofnunarinnar væru full-
nægjandi. Þá undirstrikuðu margir
fyrirlesarar mikilvægi þess að
skipstjórnarmenn þekktu grund-
vallaratriði stöðugleika og kynnu
að notfæra sér stöðugleikagögn
skipanna.
Björgunarbúnaður skipa
I sambandi við nýjan björgunar-
búnað skipa bar mest á umfjöllun
um neyðarbaujuna EPIRB á tíðninni
406 MHz og notkun á COSPAS/
SARSAT gervihnattakerfinu og
kom fram að bæði Bandaríkja-
menn og Kanadamenn hafa
ákveðið að lögskipa slíka bauju í
fiskiskip allt niður í 12m að stærð.
Þá var kynnt nýstárleg hugmynd
um sérstaka bauju með radar-
spegli sem kastað væri fyrir borð
ef maður félli fyrir borð þannig að
auðveldara væri fyrir skipið að
snúa við og finna staðinn. Þá
skýrðu Kanadamenn frá athug-
unum sínum á virkni flotvinnu-
búninga og hugmyndum um að
lögskipa slíka búninga í öll
fiskiskip.
Sovétmenn skýrðu frá nýlegum
athugunum á stöðugleika og sjó-
hæfni gúmmíbjörgunarbáta sem
staðfestu í meginatriðum niður-
stöður úr rannsóknum Siglinga-
málastofnunar árin 1980-1981.
Slysa- og læknishjálp
fyrir fiskimenn
Kynnt var ný fjarskiptaþjónusta
sem í daglegu tali er kölluð MAC-
NET og Frakkar og Spánverjar hafa
tekið upp, en er reiknað með að
muni síðar ná til allra Evrópu-
bandalagsríkjanna. Ætlunin er að
veita læknisþjónustu og ráðgjöf úr
landi til áhafna fiskiskipa þar sem
veikindi eða slys hafa orðið. Mið-
stöð þessi sem staðsett verður í
Frakklandi het'ur t.d. í dag aðgang
að öllum sjúkraskrám spánskra
fiskimanna og getur við læknisað-
stoð til einstaka fiskimenn flett
upp þessum sjúkraskrám og
athugað sjúkrasögu viðkomandi
einstaklings. Var augljóst að upp-
bygging þessa kerfis var mikið
áhugamál margra fulltrúa úr
löndum Evrópubandalagsins sem
voru á ráðstefnunni. Þá var fjallað
ítarlega um kennslu í skyndihjálp
og læknisfræði fyrir skipstjórnar-
menn, við athugun sem gerð hafði
verið kom í Ijós t.d. í Frakklandi
að meðal yfirmanna á skipum að
stór hluti þeirra var ófær um að
framkvæma þau læknisverk, sem
þeir höfðu átt að hafa hlotið
þjálfun í meðan á námi þeirra
stóð.
Öryggisfræðsla
Mikil áhersla var lögð á öryggis-
fræðslu fyrir fiskimenn. í máli
þeirra sem að fjölluðu um þennan
þátt kom fram að slík fræðsla er
mjög mikilvæg ekki aðeins til þess
að auka hæfni manna við að
bjarga sér þegar upp korna erfiðar
aðstæður, heldur ekki síður til að
fyrirbyggja óhöpp og auka skiln-
ing manna um hættur almennt við
störf um borð. Fram kom að á
öryggisfræðslunámskeiðum eru
kennd mjög hliðstæð atriði og
kennd eru hér á landi, þ.e.a.s.
skyndihjálp, eldvarnirog meðferð
björgunarbúnaðar og björgunar-
tækja, en í Bandaríkjunum hafa
menn auk þess tekið upp kennslu i
stöðugleika eða kynningu a
stöðugleikafræðum, enda hefur
hingað til ekki verið nein krafa um
réttindi skipstjórnarmanna a
fiskiskipum allt að 200 lestum að
stærð.
Sú tillaga hefur komið fram fra
stjórnskipaðri nefnd um aukið
öryggi við fiskveiðar í Kanada að
eftir 1. janúar 1995 verði allir
fiskimenn að hafa lokið öryggis-
fræðslunámskeiði. Norðmenn
stefna að því að fyrir lok ágúst-
mánaðar 1991 hafi helmingur
fiskimanna í Noregi lokið örygg'S-
fræðslunámi, og allir fiskimenn
eigi síðar en í ágústlok 1993.
Fram kom hjá flestum fyrirles-
urum um þetta efni að megm-