Ægir - 01.09.1989, Page 29

9/89
ÆGIR
477
Áhrif fiskeldis
á fiskverð
Ráðstefna OECD
Á ráðstefnu sem OECD hélt í
júní á síðasta ári, um eldi sjávar-
dýra, komu þó nokkur íhugunar-
verð atriði fram. Á ráðstefnuna
mættu aðilar víðsvegar úr heim-
'num og lýstu þróun fiskeldis í
sínum heimalöndum og spáðu um
líklega þróun fiskeldis til alda-
æóta. Fyrirlesarar voru mjög sam-
dóma í ályktunum um framtíðar-
bróun fiskeldis og rökstuddu þær
ályktanir með líkum hætti.
Fiskeldi hefur verið stundað um
aldaraðir. Kínverjar tóku fyrir
mörgum öldum upp þá aðferð að
ala vatnakarfa á hrísgrjónaekrum,
en ekrurnar eru undir vatni eins og
flestum er kunnugt. Þetta eldi óx
jafnt og þétt með fjölgun kín-
versku þjóðarinnar, en aðferðin
breiddist lítt út til annarra landa. Á
síðustu 10-15 árum hefur hins-
Vegar orðið geysileg útþensla í
eldi hverskyns sjávardýra. Hér á
landi hefur lítið verið fjallað um
frumorsakir þessarar framleiðslu-
sprengingar. Eru þó fáar þjóðir í
heiminum, sem frekar ættu að
fylgjast með þessum málum.
Samdóma álit fyrirlesara á fyrr-
nefndri ráðstefnu OECD, var að
bensla fiskeldis í heiminum stafaði
fyrst og fremst af aukinni eftirspurn
eftir fiski til neyslu. Vegna náttúru-
legra takmarkana yrði sífellt dýr-
ara að auka heimsaflann, það
^efði aftur leitt til þess að verð á
fiski hefði hækkað að þeim
't'örkum að fiskeldi væri orðin
arðvænleg búgrein. Nú væri svo
k°mið að aukið framboð á fisk-
'ttörkuðum kæmi í framtíðinni frá
fiskeldi, en í minna mæli frá fisk-
veiðum.
Fiskverð
Á OECD-ráðstefnunni sagði
bandarískur fyrirlesari, Robert A.
Spiegel að nafni, frá því að FAO
(Matvæla- og landbúnaðarstofnun
Sameinuðu þjóðanna) áætlaði að
framboð á sjávarafurðum muni
verða um 94 milljónir tonna um
næstu aldamót, en eftirspurn muni
vaxa í rúmlega 114 milljónir
tonna á sama tíma. Þannig væri
Ijóst að um umtalsverða verð-
hækkun yrði að ræða á sjávar-
afurðum á þessum tíma. Hann
sagði sem dæmi að fiskneysla í
Bandaríkjunum hefði aukist um
1 % á mann á ári á síðasta áratug
og um 2.1% á ári á þessum ára-
tug. Spáð væri áframhaldandi
aukinni í neyslu Bandaríkjamanna
á sjávarafurðum til aldamóta. Var-
legasta spáin væri aukning um 5%
á mann á tímabilinu 1986-2000,
en líklegt væri talið að aukningin
yrði einhversstaðar á bilinu 5-
17% á mann á þessu tímabili, eða
úr 6.7 kg/mann árið 1986 í 7.0-
7.8 kg/ á mann um aldamót.
Spiegel sagði að reynt hefði verið
að giska á líklega verðhækkun
vegna aukinnar eftirspurnar, út frá
þeirri þekkingu sem menn hefðu á
verðaðlögun magnbreytinga á
þessum markaði og ef útilokuð
væru áhrif aukins innflutnings, þá
hefði verið metið að verðhækkun
sjávarafurða á Bandaríkjamarkaði,
vegna aukinnar eftirspurnar, gæti
orðið nálægt 20%.