Ægir - 01.09.1989, Síða 33
9/89
ÆGIR
481
Tafla 6. 7 mestu framleiöendur eldisrækju Lönd 1986
Mexíkó 33.747
Ekvador 28.123
Taiwan 15.694
Thailand 10.932
Panama 9.888
Kína 9.389
Brazilía 9.026
Rækjan sem veiðist við ísland,
rauða rækjan, er kaldsjávardýr og í
■angtum hærra gæðaflokki, en það
kvikindi sem hér um ræðir.
Með vaxandi tekjum manna í
Evrópu, N-Ameríku og Suðaustur-
Asíu og þar með aukinni eftirspurn
eftir hágæðavöru, er líklegt að þeir
aðilar sem að rækjuveiðum standa
a Islandi þurfi lítið að óttast sam-
kePpni frá þessum aðilum, þegar
tfrnar líða.
Áhrif fiskeldis á verð
íslenskra sjávarafurða
^ver á áhrif fiskeldi hefur á verð
sjávarafurða, erekki fyllilega Ijóst.
Með hæfilegri bjartsýni má segja,
að líklega muni það halda í
skefjum stórfelldum hækkunum
fiskverðs, en þó um leið verða
hindrun í vegi fyrir „hermivörum",
þ.e.a.s. standa eitthvað á móti
þróun nýrra „sjávarafurða" sem
búin væru til úr lífrænum efnum
sem gnótt er af. Annað er svo að
t.d. til laxeldis þarf fóður úr dýrum
sem hafa svipaða próteinbygg-
ingu, þannig er loðna uppistaðan í
laxafóðri. Það þýðir að aukið lax-
eldi hefur áhrif til hækkunar á
loðnuafurðum. í öðrum greinum
fiskeldis er farið að nota soyamjöl
sem fóður, en það þýðir aukna
eftirspurn eftir samkeppnisvöru
loðnumjölsins og hefur svipuð
áhrif á loðnuverð, en þó miklu
minni.
Mikilvægt atriði við þróun lax-
eldis er, að við markaðssetningu
laxins virðist mun meira nýttar
auglýsingar, en hafa verið notaðar
við markaðssetningu sjávarafurða
fram til þessa. Líklegt virðist að
auglýsingarnar sem beinast fyrst
og fremst að því að halda á lofti
hollustu fiskneyslu, verði til þess
að auka neyslu á öllum fiski. Þetta
leiðir nánast örugglega til hækk-
aðs heimsmarkaðsverðs á fiski. Á
margnefndri OECD-ráðstefnu kom
ítrekað fram, að neysla á „rauðu
kjöti" muni dragast saman á næstu
árum. Það sé í raun bein afleiðing
af auknum tekjum manna almennt
og þar með minni líkamlegri
áreynslu. Sagt var að umræðan
væri sífellt að snúast meira á þann
veg að með kjötneyslu sé fólk í
iðnvæddum löndum að taka
áhættu á ótímabærum dauðdaga
vegna hjartaáfalls.
Að hvaða mörkum fiskverð
þróast er hægt að spá fyrir um,
hvort sú spá rætist er svo annað
mál. Undirritaður tekur þá áhættu
að spá því, að fiskverð þróist að
þeim mörkum, sem framleiðslu-
kostnaður fiskeldis setur. Með
þeim fyrirvara þó, að framleiðslu-
kostnaður eldisfisks muni fara
lækkandi í framtíðinni og smám
saman verði þróaðar fisktegundir í
háum gæðaflokki og þær tegundir
verði ódýrar í framleiðslu miðað
við það sem nú gerist. Hér er nán-
ast um sama atriði að ræða og
þegar áar okkar hættu dýraveiðum
og hófu kvikfjárrækt. Fiskeldið
mun væntanlega þróast út í tækni-
vædda stórframleiðslu. AA.