Ægir - 01.03.1990, Blaðsíða 19
3/90
ÆGIR
127
Hægt
er að auka sölu og fram-
le'ðslu þessarar afurðar, þó hafa
beri í huga samkeppni og verðlag.
Aðrar vörutegundir voru seldar í
minna magni, svo sem silungur,
i°ðna, svil og loðnukavíar, svo
eitthvað sé nefnt.
Hvað varðar nýjar vörutegund-
lr; sem voru fluttar út frá Sölusam-
(ökum lagmetis, má nefna að haf-
'nn var útflutingur á Tarama, sem
ef grískur salatréttur, framleiddur
Ur þorskhrognum og er það gert
hjá Pólstjörnunni á Dalvík. Enn-
fremur var hafinn útflutningur á
sfldarbitum í austurlenskum
sósum. Sú framleiðsla var þróuð í
Horðurstjörnunni hf. í Hafnarfirði
°8 fyrst flutt út til Austurríkis og V-
Þýskalands.
Markaðsstarf
Stærstu markaðir fyrir íslenskt
a8rneti hafa undanfarin ár verið í
^Æýskalandi, Frakklandi, Sovét-
r'kjunum og Bandaríkjunum og
eélst það svo á árinu. Þó varð
^erulegur samdráttur til V-Þýska-
ands vegna áróðurs Grænfrið-
Unga. Féll salan á þann markað
niður í i/3 af fyrri sölu. Eftir að
aróðri Grænfirðunga linnti náðist
auka sölu á ný, og var hún í
árslok um 60% af fyrri sölu.
Astæður þess að sala á lagmeti
^fr svo mikið tjón af áróðri Græn-
riðunga voru fyrst og fremst þær,
að stjórnvöld á íslandi svöruðu
^ki þeim áróðri, sem beintvarað
lslenskri iðnaðarvöru fyrr en of
seint. En v-þýski markaðurinn
rnun eins og áður verða einn sá
^nikilvægasti fyrir íslenskt lagmeti,
enda Þjóðverjar miklir lagmetis-
ramleiðendur sjálfir.
Hns og áður hefur komið fram,
Seldi SL verulegt magn grásleppu-
r°gnakavíars til Frakklands, en
auk hans var seld niðursoðin
[^ja, síldarflök og Tarama.
rakklandsmarkaður býður upp á
^öguleika til aukins útflutnings á
lagmeti. Á s.l. ári var þar kynntur
niðursoðinn lax og er markaður
þar fyrir hann ásamt fleiru.
Sala til Sovétríkjanna dróst
nokkuð saman á árinu, eða um
20%. Selt var fyrir 5 milljónir
dala, samanborið við 6 milljónir
árið áður.
Þrátt fyrir samdrátt var útflutn-
ingurinn innan þess viðskiptasátt-
mála, sem í gildi er á milli ríkis-
stjórna íslands og Sovétríkjanna.
Miklar breytingar eru innan stjórn-
kerfis Sovétríkjanna, og vel þarf að
fylgjast með þeim, eins og í öðrum
löndum A-Evrópu. Sá viðskipta-
rammi, sem í gildi er, rennur út í
lok ársins 1990 og má álykta að ef
byggja á framtíðarviðskipti á sama
grunni og gert hefur verið, þurfi að
endurnýja rammasamninginn.
Sala til Bandaríkjanna hefur
gengið mjög misjafnlega síðastliðin
ár. Salan hefur dregist saman sam-
fara því er bandaríkjadalur féll í
verði og reyndist S.L. dýrkeypt að
halda sínum hlut uns gengið fór að
styrkjast á ný. Útlit fyrir árið 1990
lofar hinsvegar góðu og hafa þegar
verið gerðir fyrirfram samningar
hvað það varðar.
Hvað aðra markaði varðar, þá
flutti S.L. út lagmeti til 26 landa og
skiptist það þannig:
V-Evrópa 64%
A-Evrópa 24%
Bandaríkin 9%
Asía 3%
100%
S.L. tók þátt í nokkrum vörusýn-
ingum á árinu auk almennra kynn-
inga. Helstu vörusýningar, sem
sýnt var á, voru ANUGA í V-
Þýskalandi, European Product
Show í Kóreu og Boston Seafood
Show í Bandaríkjunum.
Rekstur og afkoma
\ heild var árið 1989 erfitt rekstr-
arár og iðnaðurinn í heild rekinn I
með halla. Til eru margar skýr-
ingar á verri afkomu og verða ekki
tíundaðar hér. Er um að ræða
bæði rekstrarleg skilyrði hér
heima og ytri skilyrði á þeim
markaðssvæðum, sem flutt var út
til.
Markaður fyrir lagmeti
S.L. hefur í gegnum árin flutt út
það sem kalla má hefðbundnar
lagmetisvörur, sem allar eru fram-
leiddar sem merkjavara, annað-
hvort undir eigin vörumerkjum
eða einkamerkjum annarra.
Vöruþróun innan iðnaðarins
hefur verið lítil. Til að bæta sam-
keppnisaðstöðu íslensks lagmetis-
iðnaðar þarf að eiga sér stað veru-
legt átak í vöruþróun þannig að
við séum ekki ávallt með sömu
vörur og samkeppnisaðilar og þá
að markaðssetja á eftir þeim. Sölu-
stofnun lagmetis setti upp sérstaka
tæknideild á árinu 1988, til að
bæta gæði og efla vöruþróun. Til
að byrja með hefur tæknideildin
fyrst og fremst stuðlað að aukinni
gæðastýringu innan verksmiðj-
anna, samkvæmt stöðlum, sem
gilda innan Evrópubandalagsins.
Vöruþróun hefur ekki komist á
það skrið, sem ætlað var í upp-
hafi, og hamlar þar einkum fjár-
skortur.
Nú þegar samdráttur er í fisk-
veiðum, er enn brýnna að full-
vinna betur þann afla, sem á land
berst og til þess þarf að sinna vöru-
þróun í mjög auknum mæli. Á
hverju ári kemur fram ný tækni í
umbúðagerð og framleiðslu, sem
styttir líftíma hverrar vörutegund-
ar. Því þarf að koma til ákveðin og
skipuleg vöruþróun samfara stærri
rekstrareiningum, og þannig er
hægt að auka enn útflutning á lag-
metisvörum, auk þeirra hefð-
bundnu tegunda, sem fluttar hafa
verið út hingað til.
Höfundur er fyrrverandi fram-
kvæmdastjóri S.L.