Tímarit lögfræðinga - 01.07.1953, Blaðsíða 12
138
Tímarit lögfrœðinga.
ákvæði um kærufrest.1) Poul Andersen upplýsir þó í
stjórnarfarsrétti sínum, að í Danmörku muni stjórnvöld
nokkuð víkja frá þeim skilningi í framkvæmd, sbr. Poul
Andersen bls. 514.
Niðurstaðan verður hér sú, að æðra stjórnvaldi sé eigi
aðeins óskylt, heldur og venjulega óheimilt, að sinna kær-
um, þegar kært er að kærufresti liðnum. Þetta er megin-
regla. Sennilega verður að viðurkenna nokkrar undantekn-
ingar frá henni.
Þess er áður getið, að æðri stjórnvöld geti stundum, að
eigin frumkvæði og án kæru, breytt eða fellt úr gildi
ákvarðanir lægri stjórnvalda. Slík eftirlitsskylda getur
verið samhliða kærurétti, sbr. t. d. skattal. nr. 6/1935, 39.,
41. og 34. gr. i.f. Þegar svo er, getur kæra, þótt hún berist
eklci fyrr en eftir lok kærufrests, orðið tilefni þess, að æðra
stjórnvald skerist í leik, og taki ákvörðun lægra setta
stjórnvaldsins til endurskoðunar.
Þá er komið að þeirri spurningu, hvernig með eigi að
fara, þegar lög geyma alls engin ákvæði um kærufrest,
hvort sem kærurétturinn er algerlega ólögákveðinn eða
heimildin til stjórnlegrar kæru út af fyrir sig á sér stoð í
lögum.
Hér er um tvær leiðir að velja, annaðhvort að játa alger-
lega ótímabundnum icærurétti, eða að telja, að jafnan eigi
að kæra ákvörðun stjórnvalds án ástæðulausrar tafar, eða
svo fljótt, sem því verður við komið, eftir að kæranda varð
kunnugt um ákvörðunina. Fyrri leiðin er óaðgengileg,
vegna þeirrar réttaróvissu, sem hún hefur í för með sér.
1 st.jórnarfarsrétti sínum sýnist þó Poul Andersen hallast
að því, að kærurétturinn sé yfirleitt ótímabundinn í þessum
tilvikum, þótt hann viðurkenni, að samkvæmt eðli máls geti
undantekningar þar frá átt sér stað.2) Síðari leiðin virðist
hallkvæmari. Frá sjónarmiði stjórnsýslunnar er óheppilegt,
að farið sé að hreyfa við stjórnvaldsathöfnum löngu eftir
að þær eru gerðar. Slíkt veikir festu í stjórnarframlcvæmd-
') Sbr. Poul Andorsen bls. Í313 og Castberg bls. 202.
2) Poul Andersen bls. 511.