Tímarit lögfræðinga - 01.07.1953, Blaðsíða 19

Málskot til œOra stjórnvalds.
145
kvæmd ákvörðunarinnar. 1 27. gr. útsvarsl. nr. 66/1945
segir svo: „Eigi getur gjaldandi vegna kæru eða áfrýjunar
losast undan að greiða útsvarið á ákveðnum gjalddaga, en
verði það þá fært niður, skal mismunurinn endurgreiddur
honum.“ Gengið sýnist út frá sömu reglu í skattal. nr. 6/
1935, gr. 45 i.f. 1 54. gr. 1. 29/1947 segir, að áfrýjun til
barnaverndarráðs fresti ekki framkvæmd ráðstöfunar
barnaverndarnefndar. Samkvæmt 9. gr. 1. 52/1925 er aðili
skyldur til að hlýða úrskurði lögreglustjóra eða ráðherra,
þar til honum er hrundið með dómi.
Játa verður, að hæpið er að draga almenna ályldun af
þessum dreifðu ákvæðum, einum út af fyrir sig. Verður
því að leita leiðbeiningar annars staðar. Ber þá fyrst að
athuga 60. gr. stjórnarskrárinnar. Þar segir: Þó getur eng-
inn, sem um þau (embættistakmörk yfirvalda) leitar úr-
skurðar, komið sér hjá að hlýða yfirvaldsboði í bráð með
því að skjóta málinu til dóms“.
Meðan sett lög geyma ekki almenn ákvæði um kærufrest,
sýnist ekki óeðiilegt að sama regla gildi, þegar ákvörðun
yfirvalds er skotið til æðra stjórnvalds. Með hliðsjón af
þessu stjórnarskrárákvæði, svo og hinum einstöku iaga-
ákvæðum, sem nefnd voru hér að framan, verður því að
telja það aðalreglu íslenzks réttar, að stjórnleg kæra fresti
ekki gildi eða framkvæmd kærðrar ákvörðunar.* 1) Frá
þeirri aðalreglu eru þó ýmsar undantekningar, bæði sam-
kvæmt skráðum lögum og eðli máls. Framkvæmd ákvörð-
unar gæti stundum valdið tilfinnanlegu tjóni, sem erfitt
væri að ráða bót á, ef ákvörðunin væri síðan felld úr gildi
af æðra stjórnvaldi. Þegar svo stæði á, væri eðlilegt, að
málskotið hefði frestandi áhrif, nema því aðeins, að veru-
i) Sama regla er talin gilda í Danmörku og Noregi, sbr. P. Ander-
sen, bls. 517, Castberg, bls. 205 og Andenæs i áður ívitn. riti, bls. 44.
1 Sviþjóð gildir gagnstæð regla. Þar frestar kæra verkunum ákvörð-
unar, sbr. Herlitz í T. f. R. 1936, bls. 256 og Westerberg, bls. 210—11.
Samkvæmt þýzkum rétt virðist meginreglan sú sama og i Svíþjóð, en
þó getur það stjórnvald, sem tók hina kærðu ákvörðun, slundum
ákveðið að málskot hafi ckki freslandi verkun, sbr. P. Andcrsen, bls. 517.