Tímarit lögfræðinga - 01.07.1953, Blaðsíða 35

Skilorðsbundnir refsidómar.
161
bæta að nokkru." Þannig farast höfundi greinargerðarinn-
ar orð og ennfremur tekur hann fram að þetta, að hafa
hegninguna vofandi yfir höfði sér, hafi reynzt hið bezta
aðhald, og að allstaðar, þar sem skilorðsbundnir dómar
hafi verið lögleiddir, hafi það örsjaldan komið fyrir, að
skilorð hafi verið rofið, eða með öðrum orðum, að ídæmd
refsing hafi komið til framkvæmda.
Þessi ummæli greinargerðarinnar eru mjög á sömu leið
og annarsstaðar var haldið fram, þegar verið var að lög-
leiða sömu reglur og fela í sér með vafningalausu orðalagi
kjarna málsins. Þegar ákvæði þessi voru leidd í lög, voru
menn mjög farnir að efast um gagnsemi hinna skamm-
vinnu refsinga, sem mjög hafði verið beitt um langan
aldur og skilorðsbundnu dómunum var einmitt ætlað það
hlutaverk að leysa þær af hólmi, sérstaklega þegar í hlut
ættu menn, sem brot höfðu framið meira og minna af til-
viljanakenndum orsökum. Það var almenn skoðun, að
fárra daga eða vikna refsivist hefði yfirleitt ekki betrandi
áhrif á sálarlíf brotamannsins, en gæti hinsvegar valdið
honum miklu tjóni, með því að svipta hann atvinnu sinni
og jafnframt möguleikum á að fá sér atvinnu að nýju,
þar sem á hann væri kominn fangastimpillinn, og kæmist
hann þannig úr tengslum við samfélagið. Ennfremur ótt-
uðust menn, að refsivist þessara brotamanna, þótt stutt
væri, gæti orðið til þess, að þeir yrðu fyrir mannskemm-
andi áhrifum frá spilltari samföngum sínum. Þannig gæti
hin skammvinna refsivist haft öfug áhrif við það, sem
henni væri í raun og veru ætlað, hún yrði til að hrinda
mönnum út í glæpaveginn, en ekki til að leiða þá af honum.
Ur þessu ættu skilorðsbundnu dómarnir að bæta. Brota-
maðurinn kæmist hjá úttekt refsingarinnar, en hefði jafn-
framt hitann í haldinu um að forðast ný brot, því að ella
yrði hann, auk refsingar fyrir nýja brotið, að taka út
refsingu samkvæmt skilorðsbundna dóminum.
En menn liafa ekki í þessu efni látið staðar numið við
skammvinna refsivist eingöngu. Með tímanum voru regl-
urnar rýmkaðar og nú er svo komið, að heimilt er að skil-