Tímarit lögfræðinga - 01.07.1953, Blaðsíða 43
Skilorösbundnir refsidómar.
160
með ofstopa að lögreglunni, en er nú ákærður fyrir smá-
þjófnað.
Nú mun mörgum verða spurn:
Hvernig hafa skilorðsbundnir dómar reynzt hér á landi
og hefir breyting orðið í því efni síðan nýju hegningar-
lögin gengu í gildi. Þessu mun fyllilega óhætt að svara á
þá leið, að skilorðsbundnir dómar hafi yfirleitt reynzt hér
vel, eins og í öðrum löndum, og að engin merkjanleg breyt-
ing hafi orðið í því efni síðan nýju hegningarlögin gengu
í gildi. En því miður eru engar skýrslur til um ástandið
í þessum efnum hér á landi fyr eða síðar. Heildarskýrslur
(statistik) um þetta eru engar og þó að einhverjar laus-
legar tölur kunni að vera til í einstökum lögsagnarumdæm-
um, er óvist, að þær séu rétt mynd af heildarástandinu.
Mun ég því engar tölur nefna hér, en fullyrði aftur á móti,
svo sem áður segir, að reynslan af skilorðsbundnu dómun-
um hafi verið góð hér á landi og sízt verri en annarsstaðar.
Annars má bæta því við, að nú er verið að vinna að skýrslu-
gerð um einmitt þetta atriði að því er Reykjavík snertir
allt frá gildistöku hegningarlaganna á árinu 1940 og má
vænta þess, að þær skýrslur verði til áður en langt um
líður.
Refsilöggjöf okkar er mjög sniðin eftir samskonar lög-
gjöf hinna Norðurlandanna og verður okkur því oftast
fyrir, þegar við leiðum athygli að einhverjum afmörkuðum
þætti hennar, að athuga til samanburðar hvernig þeim
þætti er farið hjá frændum vorum.
Ákvæði dönsku hegningarlaganna um skilorðsbundna
dóma eru mjög lík okkar ákvæðum, en ítarlegri eru þau
þó um eftirlitið og rannsókn þá á persónulegu ástandi
brotamannsins, fortíð hans og aðstæðum öllum, sem er
nauðsynlegur undanfari eftirlitsins. Mjög hið sama má
segja um norsku ákvæðin, en hin sænsku ganga mun
lengra, þar sem þau heimila bæði dómsfrestun og refsi-
frestun, auk þess sem þau leggja ríka áherzlu á eftirlitið
og umsjónina. öll byggja þessi lönd löggjöf sína í þessum
efnum á því, að til sé starfslið og treki til alls þess eftirlits,