Tímarit lögfræðinga - 01.07.1953, Blaðsíða 48
174
Tímarit lögfræðinga.
en hluti ekki. Hér þekkist ekki slík skipting, nema í því
tilfelli, að dæmt sé bæði til refsivistar og fésekta. 1 slíkum
tilfellum eru þess dæmi, að refsivistin hefir verið skilorðs-
bundin, en fésektirnar ekki. Slík tilfelli eru einkum hugs-
anleg, þar sem dæmt er í sama málinu um fleiri en eitt
brot og við einu eða fleirum liggur varðhald eða fangelsi,
en fésektir við öðrum. Sé dæmt einungis til einnar refsi-
tegundar, skal öll refsingin annaðhvort vera skilorðs-
bundin eða óskilorðsbundin.
Ymsar raddir eru uppi um, að þetta sé ekki sem heppi-
legast og að rétt væri að heimila skiptingu, þegar sérstak-
lega stendur á. Er þar nefnt sem dæmi, að þegar dæmt sé
1 sama máli um fleiri en eitt brot og venju samkvæmt sé
refsing fyrir eitt eða sum höfð skilorðsbundin, en óskil-
orðsbundin fyrir hitt eða hin, séu þau dæmd hvert fyrir
sig. Sé þá óheppilegt, eins og verið hefir, að hafa alla refs-
inguna óskilorðsbundna. Fyrir minni háttar þjófnað, fram-
inn í fyrsta sinn, er dæmt skilorðsbundið, en fyrir ítrekað
ölvunarbrot við bifreiðaakstur er dæmt óskilorðsbundið.
Slái nú þessum brotum saman, hefir sameiginlega refs-
ingin fyrir þau bæði verið gerð óskilorðsbundin. Þykir
sumum það harla óeðlilegt, að vegna samsteypunnar skuli
vera harðar tekið á þjófnaðarbrotinu en ella, og að brot
utan hegningarlaganna og allt annarrar tegundar skuli
valda því.
Annað dæmi er það, að heppilegt er talið, að heimilt sé
að dæma hegningarauka skilorðsbundið, enda þótt refsing
samkvæmt aðaldómnum hafi verið óskilorðsbundin. Þetta
á við, þegar svo stendur á, að dómfelldi hefir lokið úttekt
refsingar samkvæmt aðaldómnum, þegar hegningarauk-
inn er dæmdur. Ástæður sökunauts geta þá verið orðnar
þannig breyttar frá því, sem áður var, bæði varðandi at-
vinnu og fjölskylduhagi, að mjög sé óheillavænlegt bæði
fyrir hann sjálfan og þjóðfélagið að hneppa hann að nýju
í fangclsi til að taka út hegningaraukann.
Sumir halda því fram, að skynsamlegt væri að beita
oftar en nú er gert óskilorðsbundnum fésektum samhliða