Tímarit lögfræðinga - 01.01.1964, Blaðsíða 54

SAMTÖK SÆNSKRA HÁSKÓLAMANNA.
Útdráttur úr fyrirlestri Bertils Östergrens.
Þegar Sveriges Akademikers Centralorganisalion
(SACA) fékk tilkynningu um það árið 1958, að Bauda-
lag háskólamanna hefði verið stofnað, var henni tekið
með sérstakri ánægju. Þetta þýddi raunar, að til voru
samtök háskólamanna á ölluni Norðurlöndunuin fimm,
að norrænt bræðralag var algert, einnig á þessu sviði.
SACO þakkar BHM fyrir að hjóða fulltrúa þess hiugað
til Islands. Okkur væri gleðiefni, ef reynsla okkar, sem
ég hér mun gera grein fyrir, gæti orðið að nokkru gagni
í áframhaldandi slarfi BHM.
Stofnun SACO.
SACO var stofnað árið 1947. En áður voru þó lil
ýmis samtök háskólamanna. Þessi samtök störfuðu þó
áður fyrr yfirleitt alls ekki að launa- og kjaramálum.
Það voru hinir yngri háskólamenn, sem breyttu gömlu
félögunum innan frá og beindu starfi þeirra að launa-
og kjaramálum.
SACO hefur nú náð þeirri aðstöðu að vera þriðju
fjölmennustu samtökin á vinnumarkaðnum í Sviþjóð,
næst á eftir Landsorganisationen (LO), sem er heild-
arsamtök verkalýðsins, og Tjánstemánnens Central-
organisation (TCO), sem er samtök almennra opinberra
starfsmanna. LO hefur um 1,5 millj. meðlimi, TCO um
400 þúsund og SACO um 70 þúsund. Auk þess eru til
fjórðu samtökin, Statstjánstemánnens Riksförhund
(SR), með 15 þúsund meðlimi (ákveðnir liópar rikis-
starfsmanna, fyrst og fremst liðsforingjar ásaint ýmsum
starfsmönnum við póst, síma og járnhraut).
SACO hefur að verulegu leyti fengið jafnréttisað-
slöðu við LO og TCO og liefur á sínu sviði jafnmikil
áhrif. Þessa aðstöðu hefur SACO auðvitað ekki ferigið
án fyrirhafnar, — til þess hefur þurft vinnu og harða
baráttu.
48
Tímarit tögfræðiru/a