Tímarit lögfræðinga - 01.06.1966, Blaðsíða 9

hendi úrlausn minni háttar einkamála á frumdómstigi.
Nú eru héraðsdómstólar allt að 80 og hefur hver þeirra
lögsögu í ákveðnu héraði (,,Circuit“), sem miðast við það,
hversu þéttbýlt er. Getur lögsaga þeirra náð til nokkurra
borga, einnar stórborgar eða jafnvel eins og i London,
hluta úr borg. Putari (registrar) er til aðstoðar hverjum
dómara og verður hann að fullnægja skilvrðum þess að
vera lögmaður (Solicitor). Er ritara heimilt að útkljá
mál, sem ekki er haldið uppi vörnum i og einnig mál,
þar sem vörnum er haldið uppi, enda sé stefnufjárhæð
eigi hærri en 30 sterlingspund. Hún má þó vera hærri,
ef aðilar samþykkja slíka meðferð málsins. Lögsaga hér-
aðsdóms nær til krafna vegna vanefnda á samningum og
skaðabótamála utan samninga, ef salcarefni nemur eigi
hærri fjárhæð en 400 sterlingspunduni. Eru þar með talin
mál um jarðeignir, enda nemi árlegur afrakstur eigi meira
en 400 sterlingspundum. Lögsaga dómstólsins nær einnig
til mála um eignaunrsýslu (Trusts), um veðréttindi, og
um félagsslit, enda nemi fjárhæð sú, sem í húfi er, eigi
hærri fjárhæð en 500 sterlingspundum. Þá nær og lög-
sagan til gjaldþrota og skipta milli félagsmanna, ef
greiddur höfuðstóll nemur ekki hærri fjárhæð en 10.000
sterlingspundum, og enn til úrlausnar um gildi erfðaskrár,
ef hrein eign dánarbús fer ekki fram úr 1.000 sterlings-
pundum. 1 sumum héruðum nær lögsaga héraðsdóms-
stólanna til krafna á sviði sjóréttar, ef þær eru ekki hærri
en 1.000 sterlingspund, m. a. björgunarlauna, sem mega
þó nema allt að 3.500 steringspundum. Auk þessarar al-
mennu lögsögu, sem bundin er við ákveðna fjárhæð, eiga
héraðsdómstólarnir lögsögu á ýmsum sérsviðum, t. d.
um ættleiðingu barna, um sölusamninga með eignarréttar-
fyrirvara, um húsnæðismál, mál leigusala og leigutaka,
leigutakmarkanir og fleira þess háttar.
Arið 1963 var yfir 1.500.000 mála stefnt til þessara dóm-
stóla, en í flestum þeirra fór þó aldrei fram neinn mál-
flutningur vegna þess, að varnaraðili greiddi fjárhæð þá,
Tímarit lögfræðinga
71