Tímarit lögfræðinga - 01.10.1974, Blaðsíða 14

félags og vinnuveitenda, þó að hann sé ekki skriflegur. Um hann gilda
sömu skýringarreglur og um stofnun og túlkun almennra samninga.
En ákvæði nefndra laga um að kjarasamningur skuli vera skriflegur
hefur þá þýðingu, að Félagsdómur dæmir því aðeins um tilvist eða efni
slíks samnings samkv. 2. lið 44. gr. laga nr. 80/1938, að hann sé skrif-
legur. Ella yrði máli út af þesskonar samningi vísað frá Félagsdómi.
Má í þessu efni vísa til dóms Félagsdóms, Fd. VI. 148. Efni þessa máls
var það, að ágreiningur reis út af því milli ríkissjóðs og starfsmanna
á Keflavíkurflugvelli, hvort starfsmennirnir ættu rétt til sérstakra
fæðispeninga. Félagsdómur sagði, að hvorki hefði stofnast skriflegur
samningur í merkingu 6. gr. laga nr. 80/1938 eða laga 55/1962, né
heldur ígildi slíks samnings. Yrði því eigi borið undir Félagsdóm, hver
réttur starfsmannanna væri í þessu efni. Var málinu vísað sjálfkrafa
frá dómi. Staðfesti Hæstiréttur þessa niðurstöðu, sjá Hrd. XLI. 56.
Félagsdómur hefur reyndar ekki lagt mjög þröngan skilning í orðið
„skriflegur" né heldur fylgt því ákvæði út í æsar. En samkvæmt strang-
asta skilningi væri sá einn kjarasamningur skriflegur, sem undirrit-
aður væri af báðum eða öllum aðilum. Þannig var kauptaxti, sem verka-
lýðsfélag setti og vinnuveitandi hafði fengið bréflegan í sínar hendur,
fylgt honum í öllum greinum og skriflega sótt um undanþágu frá hon-
um, talinn ígildi skriflegs samnings, Fd. I. 6. Munnlegur samningur, en
staðfestur með bréfaskiptum og skriflegum framhaldssamningi, var
talinn jafngilda skriflegum kjarasamningi, Fd. I. 126. Aðra niður-
stöðu gaf Fd. I. 155. Stéttarfélag byggði þar kröfu um kaupgreiðslu til
verkamanns á kauptaxta, sem það hafði auglýst, en vinnuveitandinn
hafði ekki á nokkurn hátt sinnt þeirri tilkynningu. Var eigi talið, að
stofnast hefði kjarasamningur eða ígildi hans. Gat verkalýðsfélagið
því ekki fyrir Félagsdómi gert reka að kaupkröfu vegna verkamanns-
ins.
Eitt tilvik má nefna enn, þar sem talið var, að ígildi skriflegs kjara-
samnings væri fyrir hendi. I máli Fd. V. 104, var atvikum svo háttað,
að Landssamband ísl. útvegsmanna hafði gert skriflegan aðalsamning,
ef svo má segja, um kaup og kjör á síldveiðum við svonefnd Sjómanna-
samtök innan Alþýðusambands Islands, en þetta voru lauslega tengd
sjómannafélög. I samningi þessum var sagt, að hvert útvegsmanna-
félag og hvert stéttarfélag um sig væru sjálfstæðir samningsaðilar.
L.I.Ú. sendi öllum aðildarfélögum sínum samninginn og óskaði þess,
að hann yrði tekinn til afgreiðslu í hverju einstöku félagi. Af því varð
þó eigi, en útvegsmenn fylgdu ákvæðum hans að öllu leyti í þrjú ár,
og var m. a. lögskráð á skip til síldveiða samkvæmt honum. Hér var tal-
76