Tímarit lögfræðinga - 01.12.1974, Blaðsíða 15

byrjaðs októbers 1974. Er í þessu sambandi ástæða til að líta til síð-
ustu mgr. 38. gr. laga nr. 85/1936 um almenna meðferð einkamála og
11. gi'. laga nr. 75/1973 um Hæstarétt Islands. Hafi dómsmálaráð-
herra samþykkt allt að þriggja mánaða réttarhlé vegna sumarleyfis,
virðist mér það bera vott um skeytingarleysi gagnvart þeim, sem biðu
afgreiðslu mála sinna eða sérstakri og ástæðulausri tillitssemi við
hæstaréttardómara, nema hvoru tveggja sé.
1 öðru lagi er umfjöllun réttarins á málástæðum aðila. Virðist sem
rétturinn telji sér heimilt að velja þær málsástæður, sem hann telur
henta, en gera lítið úr eða sleppa þeim, sem lögmenn byggja á. Er
rétt, að dómstólar geti þess, hvor málsaðila beri fram málsástæður eða
greini frá því sérstaklega, ef málsástæða er alfarið tilfundin hjá rétt-
inum. Mun ég nú víkja nánar að umfjöllun málsástæðna:
a) Réttilega er greint frá vanskilum bæði upphaflegum og þeim,
sem fyrir lágu, þegar dómur var upp kveðinn, þ. e. níu mánaða
vanskilum, en þau voru ekki talin nægjanleg til að valda útburði.
Þar sem báðir aðilar málsins voru atvinnurekendur og ákvæði
laga um lausafjárkaup virðast taka til þeirra og valda því, að öll
vanskil teljist jafnan veruleg, er niðurstaða Hæstaréttar mjög
athyglisverð. Ef byggja má á dómi þessum til fordæma, ættu
leigutakar nú að geta leyft sér mun meiri vanskil en hingað til
hefur verið talið að liðust.
önnur meginástæða af hálfu lögmanna og þá lögmanns gerð-
arþola var, að ákv. laga nr. 71/1966 um verðtryggingu fjárskuld-
bindinga tækju til húsaleigsamninga og verðtryggingarákvæði
í slíkum samningum væri óheimil nema samþykki Seðlabankans
kæmi til. Þessi málsástæða var megin umfjöllunarefni lögmanna
fyrir Hæstarétti, og mun meðal annars hafa valdið því, að rétt-
urinn óskaði að lögmenn yfirgæfu réttarsalinn og gerðu hlé á
málflutningi. Hún er hvergi nefnd í dómi Hæstaréttar.
Þá er komið að málsástæðum Hæstaréttar, sem lögmenn virð-
ast ekki hafa komið auga á, að skiptu máli sem slíkar, a. m. k.
verður það ekki séð af skriflegum gögnum þeirra.
1. Meint mótmæli stefndu gegn því, að nokkuð hafi verið samið
um breytingu á upphaflegum leigumálum. Þessi fullyrðing
er ekki í samræmi við skrifleg gögn í málinu, að því leyti,
að lögmaður stefndu mótmælti því aldrei, að samið hefði
verið um breytingu á upphaflegum leigukjörum, kr. 4.000,oo
á mán., á árinu 1965, enda erfitt að halda því fram eftir t. d.
189