Tímarit lögfræðinga - 01.05.1976, Qupperneq 29

skortir lagaákvæði um agavald foreldra. Þó er talið, að þeir, sem hafa
foreldravald yfir barni, geti beitt líkamlegum agaúrræðum til að knýja
börn til hlýðni.20)
Það er hægt að spyrja um það, hvort þau lagaákvæði, sem við höf-
urn til að vernda börn gegn ótilhlýðilegri meðferð foreldra eða ann-
arra forráðamanna, séu nægileg. Rannsóknir erlendis benda til þess,
að mikið sé um brot á þessu sviði, sem aldrei koma fyrir almanna-
sjónir.2i) Orsökin til þessa er sú, að fórnarlömbin, börnin, eru þess
oft ekki umkomin að kvarta undan ástandinu. Oft er það aðeins, þeg-
ar meðferðin er mjög slæm eða stendur lengi, að annað fólk tekur eftir
því, og yfirvöldin eru látin vita um málið. Margar ástæður liggja til
þess, að nágrannar og aðrir þeir, sem vita um aðstæður, hika við að
kvarta til barnaverndarnefnda, lögreglu eða annarra yfirvalda. Af-
leiðingin er sú, að vanræksla og jafnvel bein misþyrming getur átt sér
stað í lengri tíma, án þess að neitt sé gert.
Við höfum ítarlegar réglur um lögráðamenn og yfirlögráðanda, þar
sem reynt er að vernda fjárhagslegan rétt barns á sem tryggilegastan
hátt. Það er kominn tími til að velferð barnsins, að því er snertir per-
sónuleg málefni, verði sýndur samsvarandi áhugi af liálfu löggjafans.
Það er skylda okkar, bæði gagnvart börnum og þjóðfélaginu, að brúa
bilið, sem er á milli mannréttinda fullorðinna og barna. Þessi skylda
er viðurkennd um allan heim og orðuð í Yfirlýsingu S.Þ. um barna-
réttindi, frá 20. nóv. 1959, 2. gr.22)
Barnið á að njóta sérstakrar verndar og á að hafa tækifæri og mögu-
leika samkvæmt lögum og á annan hátt, sem gera því fært að þrosk-
ast líkamlega, andlega, siðferðilega, sálarlega og félagslega á heil-
brigðan og eðlilegan hátt í anda frelsis og velsæmdar.
Við setningu laga til að ná þessum tilgangi, skal velferð barnsins
alltaf sitja í fyrirrúmi.
20) Ármann Snævarr: Barnaréttur, bls. 169.
21) Anders Bratholm: Umyndige personer, bls. 102.
22) Declaration of the Rights of the Child. — Basic Documents of Human Rights, bls.
189—190. Edited by Jan Browntie. Clarendon Press, Oxford 1971.
HEIMILD ARRIT:
Ármann Snævarr: Barnaréttur, Rvk. 1972.
Björn Björnsson: Bamaverndarnefndir, viðfangsefni, úrlausnir. Erindi, flutt á ráð-
stefnu um málefni yngstu borgaranna, marz 1974.
Þórður Eyjólfsson: Persónuréttur, Rvk. 1967.
23