Tímarit lögfræðinga - 01.12.1977, Page 15

3.9. Lækkun skaðabóta fyrir tjón, sem 3. kafli laganna tekur til
Svo sem fyrr segir fjallar 3. kafli laganna um bætur fyrir líkams-
tjón, þ. á m. dánarbætur, svo og um bætur fyrir afbrot, sem beinast
að persónu manna, æru o.s.frv. Skv. 3-8 gr. má lækka skaðabætur eftir
þessum kafla, ef bótaábyrgðin yrði annars svo þungbær, að ósanngjarnt
mætti telja. Sama er, ex talið verður sanngjarnt, að tjónþoli beri tjónið
að öllu eða nokkru leyti, þegar litið er til fjárhæðar tjóns, váti'ygginga,
þess hvort kostur var að kaupa vátryggingu, sakar tjónvalds og ann-
arra atvika. Regla þessi er efnisléga samhljóða lækkunai’heimildinni
í 1. tl. 2-2 gr. vai’ðandi ábyi’gð atvinnurekanda, þó er í síðamefndi’i
heimild sök tjónvalds af skiljanlegum ástæðum ekki meðal atriða
þeirra, er taka skal tilit til við ákvöi’ðun á því, hvoi’t beita skuli lækk-
unai’heimildinni.
3.10. Samningsábyi’gð
Reglur laga þessara takmarka á engan hátt þá ábyrgð, sem hvílir
á mönnurn skv. samningi, 1. tl. 4-1 gr. 1 nefndaráliti og greinargerð
með lögununx kenxur fram, að lögunum var ætlað að gilda bæði um
skaðabætur utan samniixga og innan. Hins vegar þótti rétt að taka
fi’am, að ákvæði laganna skertu ekki að neinu leyti ábyrgð eftir samn-
ingareglum. Lögin gilda við hlið bótai’eglna innan samninga en koma
ekki í staðinn fyrir þær (sbr. Innstilling om lov onx Det offentliges og
andi’e ai'beidsgiveres ei’statningsansvar m.nx., „Imxstilling II“, Oslo
1964, bls. 23 og Ot. prp. nr. 48, 1965—66, bls. 82).
I 2. tl. 4-1 gr. segir, að samning, sem bi'ýtur í bága við reglur lag-
anna, þannig að hamx skerði rétt tjónþola eða auki ábyrgð starfs-
nxaixns (launþega), megi nxeta ógildan að því leyti, senx ákvæði hans
myndu leiða til bei'sýnilega ósanngjarnrar niðurstöðu.
3.11. Samband skaðabótalaganna og annarrar löggjafai’ o.fl.
Reglur skaðabótalaganna gilda ekki, ef á annan veg er fyrir mælt
í öðrum lögum („ikke i den utstrekning annet folger av lovgivningen
for 0vrig“) og skerða á engan hátt hlutlæga ábyrgð sem byggist á
öðrum skaðabótareglum, 4-2 gr. skbl.
4. SÆNSKU SKAÐABÓTALÖGIN FRÁ 1972
4.1. Yfii’lit urn efni laganna
Sænsku skaðabótalögin frá 1972, eiixs og þau ei’u eftir breyting-
arnar 1975, skiptast í 6 kafla. I 1. kafla eru almenn ákvæði, 2. kafli
177