Tímarit lögfræðinga - 01.12.1984, Blaðsíða 44
en ég læt nægja að geta þess, að héraðsdómari og minni hluti Hæsta-
réttar komust að gagnstæðri niðurstöðu, þ.e. að samningurinn hefði
ekki öðlast lagagildi hér á landi.
II. REIFUN MÁLSINS.
1. Málsatvik. Atvik málsins voru þau, að íslensk stúlka (F) eign-
aðist árið 1971 dreng (N) með bandarískum ríkisborgara (NSH), sem
þá var við nám í París. Upp úr sambandi þeirra F og NSH slitnaði
fljótlega og árið 1973 gekk F að eiga G, íslenskan ríkisborgara. Bjuggu
þau F og G í Reykjavík, þar sem þau áttu lögheimili, fram til ársins
1975, en það ár fluttu þau til Lundar í Svíþjóð, þar sem G hóf nám.
Við flutninginn til Svíþjóðar tilkynntu þau F, G og N flutning á lög-
heimili sínu frá Reykjavík til Svíþjóðar og var samnorrænt flutnings-
vottorð þar að lútandi dagsett 12. ágúst 1975. Sagði í flutningsvott-
orðinu, að fullt lögheimili yrði á tilteknum stað í Lundi í Svíþjóð.
Þau F og NSH deildu um umgengnisrétt NSH við soninn N. Höfð-
aði NSH mál fyrir bæjarþingi í Lundi í Svíþjóð á hendur F til viður-
kenningar á umgengnisréttinum og fékk F tilkynningu um málshöfð-
unina 17. febrúar 1977. Þetta mál mun hafa verið fellt niður. Þann
25. febrúar 1977 tilkynnti F til almannaskráningar í Svíþjóð flutning
frá Lundi til Akureyrar. Segist F í tilkynningunni flytja ein, en eigin-
maður hennar og tveir synir verði eftir í Svíþjóð.
G sótti á árinu 1977 um leyfi til þess að ættleiða N til dómsmála-
ráðuneytisins á íslandi. Umsókn hans var ódagsett, en samþykki konu
hans dags. 1. mars 1977. I umsókninni segir, að heimili umsækjand-
ans sé að Goðabyggð 3, Akureyri, og sé það einnig heimili F, móður
barnsins. I umsókninni um ættleiðingu sagði síðan: „Það skal tekið
fram, að við hjónin stundum nám í Svíþjóð, en hyggjum á heimkomu
strax að því loknu.“
Dómsmálaráðuneytið veitti G leyfi til þess að ættleiða N með bréfi
dags. 11. maí 1977, þrátt fyrir ítrekuð mótmæli af hálfu NSH. Með
stefnu 10. september 1981 höfðaði NSH mál fyrir bæjarþingi Reykja-
víkur á hendur dómsmálaráðherra (D) til ógildingar á ættleiðingar-
leyfinu. Jafnframt stefndi hann G til þess að þola ógildingu leyfisins.
D og G kröfðust sýknu af kröfum NSH.
2. Málsástæður og lagarök. NSH reisti málssókn sína m.a. á því,
að ættleiðingarleyfisins hefði verið aflað hjá röngu stjórnvaldi og væri
það ógildanlegt af þeirri ástæðu. Samkvæmt alþjóðlegum einkamála-
218