Ægir - 01.01.1994, Blaðsíða 23

Menn hafa komið hingað og skoðað
þetta kerfi okkar. Á sínum tíma komu
hingað fulltrúar frá EFTA sem voru að
kynna sér þessi efni. Þeir fullyrtu ab
Fiskifélagið væri mjög framarlega á
þessu svibi og töldu að við værum
fremstir fiskveiðiþjóða í söfnun og
framsetningu á talnaefni af þessu tagi.
Okkur þótti auðvitab vænt um að
heyra þetta, en það er staðreynd að fé-
lagið hefur ávallt kappkostað að tölur
lægju fljótt fyrir í hverjum mánuði,
gæfu sem fyllstar upplýsingar um allt
sem lýtur að aflanum og að þær væru
sem raunhæfastar."
Handavinna
Nú gekk töluvöld í garð á síðasta
áratug. Breytti hún miklu í þessu
starfi?
„Já, óneitanlega gerði hún það. Hins
vegar er það svo að við erum að hand-
vinna þessar tölur meira og minna
áður en þær eru settar inn í tölvuna.
Síöan geymir tölvan það sem nauösyn-
legt er að geyma og það er auðvitað
hægt að kalla fram þegar á þarf að
halda hverju sinni og þá í mismun-
andi formi eftir því sem við k."
Söfnunarferillinn
Hvernig er ferill eins mánaðar í
talnavinnunni?
„Fyrstu daga mánaðarins fer maður
ab taka til nauðsynleg eyðublöb og
hringja út til trúnaöarmannanna og
kalla eftir ýmsum upplýsingum. Á
sjötta og sjöunda degi mánaöarins fara
að dembast inn bæbi símleiðis og í
bréfum upplýsingar úr einstökum ver-
stöðvum. Þessu verður öllu að raða
upp eftir ákveðnu kerfi og þetta hefur
allt verib handavinna og oft og tíðum
mjög mikið verk. Eins og ég sagði áðan
var kappkostað ab flýta þessu eins og
mögulegt var og lengi vel gátum við
skilað af okkur tölum í kringum sjö-
unda eba áttunda hvers mánaðar. Eftir
því sem umfangið óx þá hefur þetta
verið á bilinu frá tólfta til fjórtánda."
Eftirsótt gögn
„Það er alveg ljóst að þessar tölur
hafa komið ýmsum aðilum ákaflega
vel og þá einkum og sér í lagi fólki
sem vinnur hjá stóru útflutningsfyrir-
tækjunum. Því hefur fundist mjög
brýnt að geta fylgst með aflabrögöun-
um eins og þau eru hverju sinni og
því var það mikilvægt að tölurnar
væru sem réttastar. Þar að auki hafa
stjórnvöld ávallt kallaö eftir þessum
tölum og þá var félaginu skylt ab skila
þeim inn til Hagstofu, Þjóðhagsstofn-
unar og fleiri. Þá sækjast einstaklingar
mjög eftir þessum tölum, þeirra á
meðal námsmenn sem eru að vinna
að verkefnum tengdum sjávarútvegi.
Loks er að nefna fjölmiðlana sem
ávallt taka þessu efni fegins hendi. Ég
hef tekið eftir því í gegnum tíðina að
segi fjölmiðlar lítið frá tölunum einn
mánuðinn, þá er mun meira hringt til
okkar en ella. Þetta segir sína sögu um
það, hve þetta eru vel þegnar upplýs-
ingar meðal þjóbarinnar."
Einkennileg viðbrögð
„Sumir fjölmiðlar og einstakir
fréttamenn hafa sóst mjög eftir þess-
um tölum og yfirleitt sagt mjög vel frá
þeim. Hins vegar hafa mér stundum
þótt viðbrögbin skrítin hjá einstökum
stjórnmálamönnum. Ég hef alltaf haft
mikla ánægju af því þegar ég hef getað
lagt fram tölur sem sýna góð afla-
brögð. Ég minnist þess að einu sinni
hringdi til mín blaöamaður sem vildi
fá álit mitt á því hver heildarafli
landsmanna yrði þetta ár. Ég sagði
honum það að þetta yrði að líkindum
næst besta aflaár í sögu þjóðarinnar,
aflinn færi yfir eina og hálfa milljón
tonna. Daginn eftir kom frétt um
þetta yfir þvera forsíöuna. Þar næsta
dag birtast svo vibtöl við stjórnmála-
menn og framámenn í sjávarútvegi
sem voru ekkert yfir sig hrifnir af þess-
ari frétt því þeir höfðu skömmu áður
verið að tala um aflabrest hjá þjóð-
inni."
Tilkoma kvótakerfisins
„Ég hef alltaf haft mikla ánægju af
því ab vinna við þessar tölur, ég tala
nú ekki um þegar vel aflaöist eins og
ég sagði áðan. Hins vegar breyttist
þetta talsvert með tilkomu kvótakerfis-
ins. Þá féll þetta í fastari skorður og
varb ekki eins spennandi. Kvótakerfið
er náttúrlega sér kapítuli og gildistaka
þess hefur haft meiri áhrif á starfsemi
Fiskifélagsins en margan grunar því
um leið og það var sett á var kallað svo
ört eftir alls konar upplýsingum að fé-
lagið hafði nánast ekki við og það er
mín skoðun ab vissir embættismenn í
kerfinu hafi ekki verið of ánægðir og
nú er svo komiö að búið er að fella úr
gildi lögin um útgerð og aflaskýrslur
þannig að í sjálfu sér er Fiskifélagið
ekki lengur skyldugt til þess að standa
í þessari talnavinnu lengur."
Óttast að kartinn sé ofveiddur
Segja má að Ingólfur Arnarson hafl í
störfum sínum nánast verið með fingur-
inn á slagœð þjóðarinnar og skynjað
ýmsar breytingar og þróun í fiskafla og
þar með afkomu landsmanna á undan
flestum öðrum. Hefur hann hugboð um
einhverjar breytingar nú ?
„Núna síðustu mánuði hef ég feng-
ið alvarlega þanka um hvað hugsan-
lega væri ab gerast í karfanum. Mér
sýnist að karfinn úr botntrolli fari
verulega minnkandi. Aftur á móti
eykst veiði á karfa í flotvörpu og per-
sónulega tel ég það vera mjög óheppi-
legt veiðarfæri. Það er ekki að vita
nema einmitt sá karfi sem veiðist í
flotvörpuna hafi viðhaldib stofninum
því ab það má dálítið merkilegt heita
hversu vel stofninn hefur staðib sig
þrátt fyrir mikla sókn á undanförnum
árum. Ég óttast ab nú séu blikur á lofti
og þarna hafi verib gengið of hart
fram, en eins og allir vita er karfinn
afar þýðingarmikill í afla okkar." □
Ólympíuleikar
Norðmenn munu nýta sér þá mögu-
leika sem vetrarólympíuleikarnir í Lille-
hammer veita þeim til þess að vekja at-
hygli á norskum sjávarútvegi. Háum
fjárhæðum verður variö til þessarar
kynningar. Meðal annars hefur sjávar-
útvegsráðuneytið norska lagt fram
milljón norskra króna til verkefnisins.
Fiskaren
ÆGIR JANÚAR 1994 23