Tímarit lögfræðinga - 01.10.2002, Blaðsíða 42

b. Skilyrt skilríki til peningagreiðslu á grundvelli tiltekins verðbréfs eða verðbréfa
skv. a-lið.
I skráningarreglugerðinni nr. 434/1999, 2. gr., er nánar tilgreint hvaða verð-
bréf heimilt sé að skrá í kauphöll. Sambærilegt ákvæði er að finna í 1. gr. reglna
KI nr. 2 en þar eru neðangreindar tegundir verðbréfa talda upp:
• Hlutabréf
• Samvinnuhlutabréf
• Skuldabréf
• Hlutdeildarskírteini
• Heimildarskírteini
• Önnur verðbréf
Tilgreining á öðrum verðbréfum í reglunum leiðir til þess að mögulegt er að
skrá hvers konar verðbréf í kauphöll hér á landi, svo fremi sem stjóm kauphall-
arinnar telur að þau uppfylli að öðru leyti skilyrði fyrir skráningu. Ljóst er að
margar tegundir verðbréfa henta ekki til skráningar í kauphöll og fer það nánar
eftir afstöðu kauphallar hverju sinni hvaða verðbréf er heimilað að skrá.
Of langt mál yrði að telja upp allar tegundir verðbréfa sent hér koma til álita.
Rétt er þó að nefna að í 24. gr. reglna KI nr. 2 eru til dæmis nefnd breytanleg
og skiptanleg skuldabréf svo og áskriftarréttindi að hlutum.
Athugunarefni er hvort unnt er að fá skráða í kauphöll hluti í einkahluta-
félögum eða sameignarfélögum. Hvorki í einkahlutafélögum né sameignar-
félögum er skylt að gefa út skilríki fyrir eignarhlutanum. Hins vegar er heimilt
skv. 3. mgr. 19. gr. laga urn einkahlutafélög nr. 138/1994 að gefa út hlutaskír-
teini, en unt gildi eignarréttar og veðréttinda fer eftir skráningu í hlutaskrá
félags. I sameignarfélögum væri unnt að útfæra sameignarfélagssamninginn
þannig að gefin væru út skilríki til sönnunar á eignarhlut í félaginu. Hlutir í
einkahlutafélögum uppfylla skilyrði skilgreiningar á hugtakinu verðbréf um
framseljanleika og aðra þætti. Af þeim sökum væri unnt að taka hluti í einka-
hlutafélögum á skrá í kauphöll. Þótt hlutir í einkahlutafélögum falli undir skil-
greininguna á verðbréfi verður á hinn bóginn að telja ólíklegt að kauphallir
muni samþykkja skráningu hluta í einkahlutafélögum. Einkahlutafélagafonnið
er, eins og nafnið gefur til kynna, hugsað sem félagsform fyrir það sem kallað
hefur verið lokuð félög eða félög með fáum eigendum.21 Þar sem lítið mál er að
breyta einkahlutafélagi í hlutafélag er líklegt að kauphöll myndi gera kröfur um
þá breytingu fyrir skráningu. Um hluti í sameignarfélögum gildir almennt sú
21 Þótt markmiðið að baki skiptingu félaga í einkahlutafélög og hlutafélög, sem öðlaðist gildi í
upphafi árs 1995, sbr. lög nr. 2/1995 og lög nr. 138/1994, hafi verið að einkahlutafélögin væru
notuð fyrir fámennari félög og félög þar sem ekki væru mikil viðskipti með hlutabréf, eru engar
reglur í lögum um einkahlutafélög sem takmarka fjölda hluthafa í þeim félögum.
236