Tímarit lögfræðinga - 01.03.2004, Blaðsíða 134
ábyrgð vegna tjóns, sem rekja mætti til ófullnægjandi viðhalds á vátryggðum
lestarvagni, færi gegn ófrávíkjanlegum reglum FAL væri það túlkað eftir orð-
anna hljóðan.
Taka má undir skoðanir þeirra fræðimanna sem telja að skýra beri „við-
haldsákvæði“ með hliðsjón af ófrávíkjanlegum reglum VSL, enda standa veiga-
mikil rök til þess að þau verði talin til varúðarreglna í skilningi laganna.
Akvæðin leggja vátryggðum (og öðrum) hegðunarskyldu á herðar og við mat á
því hvort vátryggðum mun hefur verið haldið forsvaranlega við verður huglæg
afstaða þeirra jafnan í brennidepli. I slíku tilviki er eðlilegt að vátryggður njóti
vemdar 51. gr. VSL. Félagið verður því ekki laust úr ábyrgð ef vátryggður eða
annar, sem skylt var að gæta sömu varúðar, hefur ekki sýnt af sér sök eða ef
skilyrði 51. gr. VSL eru að öðru leyti ekki uppfyllt. Kemur sú skoðun fram í
NRT 1979:554 þrátt fyrir að þar hafi aðeins verið vísað til „meginreglu FAL“
en ekki sérstaklega til 51. gr. laganna. Lyngsp nefnir að sakarmatið sé að þessu
leyti vægt í garð vátryggðs og nefnir því til stuðnings eftirfarandi úrskurð
dönsku áfrýjunamefndarinnar í vátryggingamálum.
AK 24:636
Vátryggingafélag neitaði greiðslu bóta vegna tjóns á vátryggðri byggingu af völdum
skordýra (murbier) með vísan til skilmálaákvæðis þess efnis að félagið væri laust úr
ábyrgð vegna skemmda sem rekja mætti til skorts á viðhaldi á eigninni. Vátrygging-
artaki var kona sem nýverið hafði látist á gamals aldri eftir margra ára sjúkralegu og
hafði dóttir hennar þá uppgötvað skemmdirnar. I úrskurði nefndarinnar virðist byggt
á því að hlutlægt séð hafi verið um lélegt viðhald að ræða, því að þar segir að ekki
hafi verið sýnt fram á að vátryggingartaki hafi huglægt séð vanrækt viðhald á bygg-
ingunni. Var félagið því dæmt til greiðslu bóta.289
Lyngsp nefnir í þessu sambandi að vægt haft verið farið í sakimar varðandi
samsömun hegðunar þriðja manns og vátryggðs við beitingu „viðhaldsákvæða“.
U 1967:755 (0LD)
Húftryggð bifreið skemmdist. í skilmálum tryggingarinnar sagði að undanþegin
væru ábyrgð félagsins tjón, sem rekja mætti til þess að bifreiðin hefði verið haldin
göllum sem væru þess eðlis að notkun hennar hefði verið óforsvaranleg, hefði vá-
tryggingartaki vitað eða mátt vita um það. í dóminum var skilmálaákvæðið talið fela
289 Reifun byggð á Lyngs0, (1994), bls. 300. Svipuð niðurstaða varð í dómi sem kveðinn var upp
í Kobenhavns byret þann 8. ágúst 1988. Málið snerist um nýbakaðan kaupanda að húsi sem upp-
götvaði að það var illa farið af sveppagróðri. Félagið neitaði greiðslu bóta með vísan til ákvæðis í
skilmálum tryggingar hússins sem gerði að skilyrði fyrir greiðslu bóta að byggingunni hefði verið
haldið forsvaranlega við. Félagið var talið bótaskylt þar sem nýi kaupandinn hafði ekki vanrækt
viðhaldið og var ekki talið rétt að hann bæri áhættuna af slælegu viðhaldi eldri eigenda. Dómurinn
er reifaður hjá Lyngsp, (1994), bls. 306. Telja verður niðurstöðuna eðlilega og rétt að vátryggður
njóti vemdar VSL að þessu leyti, enda hafi vátryggingartaki verið í góðri trú við töku tryggingar-
innar í samræmi við reglur 4.-10. gr. VSL.
128