Ægir - 01.04.1996, Blaðsíða 10

lflÐ NÁNARI ATHUGUN
Kvikasilfur í sjófugli:
ímynd íslands í húfi
„Við leggjum áherslu á að rannsaka þetta mál því ímynd íslands sem hreins og
ómengaðs lands er í húfi,“ sagði Guðjón Atli Auðunsson, deildarstjóri snefilefnadeild-
ar Rannsóknastofnunar fiskiðnaðarins, í samtali við Ægi.
Nú er unnið að rannsókn á sýnum úr 150 sjófuglum úr Látrabjargi á snefilefnadeild
Rf og beinist rannsóknin sérstaklega að kvikasilfursmengun. Breskir vísindamenn
hafa sett fram fullyrðingar um að kvikasilfursmengun í sjófugli við ísland geti verið
allt að fimm sinnum meira en í sjófugli annars staðar í Evrópu og setja fram þá stað-
hæfingu að svo miklu meira magn hljóti að stafa frá mengun af mannavöldum.
Að sögn Guðjóns Atla fékkst styrkur úr Þjóðhátíðarsjóði til verksins sem verður
hraðað og býst hann við að niðurstöður liggi fyrir í lok maí. Verkefnið er unnið í
samvinnu við Kristbjörn Lilliendahl fuglafræðing.
En er ástæða til að draga niðurstöður Bretanna í efa?
„Þessar niðurstöður koma á óvart og eru ekki í samræmi við mælingar sem við
höfum gert á öðru sjávarfangi á þessum slóðum. Kvikasilfur í þorskholdi og kúskel á
þessu svæði hefur mælst minna en á nokkrum öðrum stað."
Bjargfuglinn lifir að einhverju leyti á svipaðri fæðu og það sjávarfang sem mæling-
ar Rf ná til. Mælt var kvikasilfur í fiðri fuglanna en mælingar Rf verða vi'ðtækari í
framhaldsverkefni, sem áætlanir eru um að verði. Guðjón vildi ekkert segja um líkur á
því að niðurstöður Bretanna yrðu staðfestar eða þeim hnekkt. Hann bendir þó á að til-
gáta þeirra um að uppruni kvikasilfursins sé af mannavöldum sé ósennileg. Kvikasilf-
ur sé hins vegar náttúrulegt efni og helsta uppspretta þess í náttúrunni sé einkum
tengd hverum og
eldsumbrotasvæðum.
Komi í Ijós að kvikasilfur
sé jafnhátt í sjófuglinum
og Bretarnir halda fram
sé því langlíklegast að
skýringin sé náttúruleg.
„Við höfum dæmi um
hátt náttúrulegt hlutfall
þungmálma, s.s.
kadmíns, í íslensku lífríki
sem á sér náttúrulegar
skýringar."
Rf hefur um árabil fylgst
með mengun í sjó og
sjávarfangi en mælingar á sjófugli hafa ekki verið gerðar áður. Gera verður strangar
kröfur til aðferðafræði við mælingar eins og þessar svo þær teljist samanburðarhæf-
ar við mælingar frá öðrum stöðum.
Tvisvar áður hafa verið gerðar rannsóknir af þessu tagi á íslenskum fuglum, fálkum
og æðarfugli. Þær rannsóknir beindust að klórlífrænum efnum og á báðum tilvikum
reyndist slík mengun vera mun meiri en áður hafði verið álitið.
BHafrannsóknastofnun leggur
til aö humarkvóti á vertíðinni
í ár veröi 1.500 tonn til aö byrja meö
eins og í fyrra. Á síðustu vertíö var
veiöin með eindæmum léleg og á end-
anum veiddust aöeins 1.000 tonn.
Frystitogarinn Engey kemur úr
þriggja vikna tilraunaleiöangri
suður eftir Reykjaneshrygg með 50
tonn af frystum afurðum að verömæti
um 10 milljónir.
□ Hafsteinn Aðalsteinsson skip-
stjóri á Skottu RE, síöar
Kristrúnu, fer meö norskt skip, Förde
junior, til ríkisstyrktra tilraunaveiöa á
Reykjaneshrygg.
ESamkomulag gert milli sjávar-
útvegsráöherra og Landssam-
bands smábátaeigenda um breytingar
á sóknardagakerfi smábáta. Kerfið fel-
ur meðal annars í sér aö smábátar fái
aö veiða fast hlutfall, 13,9%, af
þorskaflahámarki hvers árs en þó
aldrei minna en 21.500 tonn.
Landssamband íslenskra út-
geröarmanna og félög innan
þess mótmæla harðlega nýgerð'u sam-
komulagi sjávarútvegráöherra viö
Landssamband smábátaeigenda og
LÍÚ hótar af láta af stuöningi viö
kvótakerfið nái hiö nýja kerfi fram aö
ganga.
aReiknaö er meö aö heildarverö-
mæti á þeirri loönuvertíð sem
nú er aö ljúka nemi aö minnsta kosti
11 milljöröum króna.
ísiendingar gera samkomulag
um veiði á úthafskarfa á
Reykjaneshrygg viö aðrar þjóöir sem
aöild eiga aö NEAFC, Noröaustur-Atl-
antshafsfiskveiöinefndinni. Hlutur ís-
iendinga í veiöinni er 45 þúsund tonn
og er af flestum talið ásættanlegt. Aö-
eins Rússar neita aö skrifa undir sam-
komulagiö.
EVinnslustööin í Vestmannaeyj-
um semur um kaup á nótaskipi
frá Noregi. Þetta er 21 árs gamalt tog-
og nótaskip, 1135 brúttótonn meö
1500 rúmmetra sjókælitönkum.
Fiskimjöl og lýsi í Grindavík fá
til landsins notað nótaskip frá
Bretlandi. Þaö fær nafniö Jón Sigurös-
son GK 62.
1 0 ÆGIR