Ægir - 01.04.1996, Síða 26
stöðvar, björgunarmiðstöð Slysavarna-
félagsins og stjórnstöð Landhelgisgæsl-
unnar.
Björgunarmiðstöð Slysavarnafélags-
ins annast aðgerðastjórn meðfram
strönd landsins og á svæðinu út frá
henni. Alþjóðlegt heiti stöðvarinnar er
MRCC REYKJAVÍK COASTAL. Björg-
unarmiðstöðin er til húsa í aðalstöðv-
um Slysavarnafélagsins að Grandagarði
14 og starfar Tilkynningaskylda ís-
lenskra skipa undir sama þaki og lýtur
sömu stjórn.
Stjórnstöð Landhelgis-
gæslunnar annast aðgerða-
stjórn á hafinu fyrir utan 12
sjómílur, en vib sérstakar
abstæður getur hvor stjórn-
stöðin sem er faliö hinni að
taka við stjórn aögerða.
Þetta leysir þó ekki stjórn-
stöðina sem aðgerðina hóf
undan ábyrgð. Svoköllub
yfirstjórn leitar og björgun-
ar á hafinu og við strendur
íslands, sem skipuð er
þremur fulltrúum, tilnefnd-
um af Slysavarnafélagi ís-
lands, Landhelgisgæslu ís-
lands og Póst- og símamála-
stofnun, skal koma saman í
hlutaðeigandi stjórnstöð til
að samræma aðgerðir, eink-
um þegar upp koma atvik
sem kalla á umfangsmiklar
aðgerðir vib leit eða björg-
un. Tilkynningaskylda ís-
lenskra skipa skal í neyðar-
tilvikum miðla upplýsing-
um um ferðir skipa eftir því
sem þörf krefur.
í björgunarmiðstöð
Slysavarnafélagsins er vakt
allan sólarhringinn, á nótt-
unni eru það starfsmenn
Tilkynningaskyldunnar sem vakta
stöðina ásamt bakvakt sem ætíð er til-
tæk ef á þarf að halda. Á daginn er
deildarstjóri eða staðgengill hans á
bakvakt.
Slysavarnafélagið hefur á að skipa
90 björgunarsveitum hringinn í kring-
um landið og er mikil samvinna milli
þeirra og björgunarmiðstöbvarinnar í
útköllum og leitum ásamt eftirgrennsl-
an báta.
Slysavarnafélagiö hefur á að skipa 25
harðbotna björgunarbátum ásamt fjór-
um björgunarskipum sem staðsett eru
í Reykjavík, Sandgerði, Rifi og á ísafiröi.
Auk þess eiga björgunarsveitirnar um
105 slöngubáta hringinn í kringum
landið. í björgunaraðgerðum eru
björgunarbátarnir undir stjórn björgun-
armiðstöðvar í aðalstöðvum Slysavama-
félagsins á Grandagarði.
Björgunarmiðstöbin stjórnar æfing-
um stóru björgunarbátanna og eru sér-
stök leitarmynstur á sjó æfð og í björg-
unarmiðstöðinni er tölva búin SAR leit-
arforriti sem notab er vib æfingar og í
raunverulegum leitum.
Um þessar mundir er að koma sigl-
ingatölva í björgunarmiðstööina sem
nýtast mun vel í leitum á sjó og til æf-
inga. Mun hún tengjast sérstökum
upplýsingabanka sem nýst getur skip-
stjórnarmönnum við störf sín.
Slysavarnafélagið vinnur í samvinnu
við Kerfisverkfræðistofu Háskóla íslands,
Veburstofu íslands, Flugmálastjórn og
Vegagerð ríkisins ab verkefni sem heitir
lifandi veburvarp. Markmið verkefnisins
er að nýta raunmælingar á veðri sem
gerðar em af mörgum aðilum, m.a. í flug-
vélum, skipum og í veðurathugunar-
stöðvum. Mælingarnar verba unnar í
rauntíma og gerum við okkur
vonir um ab þær nýtist vel í
leitum og björgunum bæði á
sjó og landi því ætlunin er að
upplýsingarnar komi beint inn
á tölvurnar.
Björgunarmiðstöðin tekur
einnig virkan þátt í almanna-
varnakerfi ríkisins og er það
kerfi prófað einu sinni í viku.
Björgunarmibstöð Slysavarna-
félagsins hefur töluvert mikil
samskipti við eriendar björg-
unarmiðstöbvar og hefur ver-
ið í góðu sambandi við bresku
strandgæsluna og ' breska
björgunarbátafélagið (RNLI).
Hefur Siysavarnafélagið sent
nokkra starfsmenn sína til
þjálfunar hjá þessum aðilum,
auk þess sem björgunarsveita-
menn hafa farið á bátanám-
skeið hjá RNLI. Námskeiðs-
ferðir sem þessar hafa mikið
gildi fyrir björgunarsveitastarf-
ið og er óhætt aö fullyrða að
björgunarsveitir okkar séu vel
þjálfaðar, bæði í sjó og land-
björgun, en hér er um sjálf-
boðaliðastarf að ræða eins og
kunnugt er.
Á hverju ári sinnir björgun-
armiðstöbin fjölda beiðna og
voru á árinu 1995 samtals 587 atvik og
beiðnir sem þörfnuðust skobunar og af-
greiðslu. Nokkrar sjóbjörgunaræfingar
eru haldnar á ári hverju og þá yfirleitt
með Landhelgisgæslunni og stranda-
stöbvum, oftast loftskeytastöbinni í
Gufunesi. í vetur var haldin leitaræf-
ing á sjó og tók Stýrimannaskólinn í
Reykjavík m.a. þátt í henni. Þá hafa
26 ÆGIR