Alþýðublaðið - 03.07.1923, Blaðsíða 2

3
ALg>¥S>ÐBLA&I»l
ðt með toprana!
Alþfðnbranðprðin
framleiðir að allra dómi
béztu bpauðin í bsenum.
Notar að eins bezta mjöl og Jiveiti frá þektum erlendum
myluum og aðrar vörur frá helztu firmum í Ameríku,
Englaudi, Danmörku og Hollandi. Alt efni til brauð- og köku-
gerðar, smátt og stórt, eru beztu vörutegundirnar, sem á
heimsmarkaðinum fóst.
>Það eru nokkuð stór orð að
heimta, að togararnir séu gerðir
út nú, þegar fjárhagsörðugleik-
arnir eru ayona miklir<, sagði
maður nokkur við annan mann
um daginn.
En þetta er fullkominn mis-
skilningur, að það séu nokkur
stóryrði. Það er sú minsta krafa,
sem görð verður, einmitt af því,
að þjóðin á við fjárhagsörðug-
leika að stríða.
Allir þykjnst viðurkenna, að
eina ráðið til þess að losa sig
úr þeim örðugleikum sé að fram-
leiða sem meat og reyná að
gera sér sem mestan ábata af
þeirri framleiðslu,
Á þá að þola það, að fram-
leiðslutæki, sem kosta margar
milljónir króna, séu látin standa
óhreyfð um hábjargræðistím-
ann og hundruðum þúsunda eylt
f vexti af fénu, sem í þeim ligg-
ur, fé, sem almenningur hefir
sparað saman til hjálpar sér á
erfiðleikatímunum og baukarnir
lánað hinum svo kölluðu eigend-
um togaranna?
Nei. Það á ekki að þola það.
Það má ekki þola það, að lands-
fólkinu sé steypt énn dýpra í
vandræðin með því að eyða fé
til einskis, þegar mest ríður á
að áfla fjár,
En útgerðin borgar sig ekki
með þeim gííurlega kostnaði,
sem við hana er, segja menn.
Hver er sá gífurlegi kostnað-
ur? Ekki eru það verkalaunin,
þvf að þau geta ekki verið
lægri.
Kostnaðurinn gffurlegi er að-
allega vextir af fé, sem togara-
eigendurnir svo köiluðu áttu að
vera búnir að borga fyrir löngu.
Togaraeigendurnir hafa hirt og
stungið í vasa sína til eyðslu
óhemju-fé, sem að réttu lagi átti
að nota til að taka á móti verð-
falli togaraoa með. Vexti og aí-
borgarnir af verðmuninutú leggja
þeir á útgerðina og ætlast til,
að hún geti smátt og smátt
borgað þau fyiir þá, en þegar
það ætlar ekki að takast nógu
fljótt, heimta þeir, að sjómenn-
irnir, sem engan hiut hata nokk-
urn tíma hlotið af arðiuum, borgi
þessar óhemjufjárhæðir með því
að láta fjórða hiutann af Iífsnauð-
synlegu kaupi sínu.
En þetta má ekki svo til ganga.
Það, sem á að gera nú, er
því þetta. Togaraeigendunum á
að þrýsta til þess að taka á
sjálfa sig verðfallið, sem orðið
hefir á togurunum. Þeir áttu að
borga það, og þeir hafa fengið
fé til að borga það, fé, sem væri
til, ef þeir hefðu ekki sóað því
í vitleysu fyrir útlent glingur og
áfengi meðal annars. Sá, sem
hirðir arðinn á góðáruDum, verð-
ur að talca við skellinum á ill-
árunum. Það eitt er réttlátt.
Þegar þessar skuldir hafa verið
færðar yfir á rétta greiðendur,
sem síðan verða eins og aðrir
menn að greiða þær af einkaeign-
um éínum og kaupi, úr því að þeir
hafa eytt þvf, sem til þass átti
að ganga, þá mun það sýna sig,
að auðvelt er að gera togarana
út með góðum ábata, þótt kaup
sjómannánöa væri hækkað, auk
heldur án þess, ef nokkur snefill
af iimhugsun og hirðusemi er
viðhafður, — en á því hefir verið
og er mikill misbrsstur, — og
©f farið er með framleiðsluna af
nokkru viti.
Þess vegna er engin ósann-
girni f því að heimta, að togar-
arnir séu gerðir út án þess, að
sjómönnunum sé á nokkurn hátt
íþyngt. Það er þvert á móti
sjálfsagt og íífsnauðsynlegt að
heimta það.
Það er alveg ófært, að ófyrir-
leitnir og ómérkilegir eyðslu-
belgir og skuMaþrjótar fái óá-
taldir að draga verkaiýðinn ofan
í hungur og kvöl og ríkið á
höfuðið að eins til þes3 að geta
sjálfir haldið álram að lifa í
>vellystingum praktuglega< og
komið á aðra að greiða skuldir
Verkamaðupinn, blað jafnaðar-
inanna á Akurejri, er bezta fréttablaðið
af norðlenzku blöðunum. Flytur góðar
ritgerðir um Btjórnmál og atvinnumál
Kemur út einu sinni í yiku. Kostar
að eins kr. 6,00 um árið. Gerist áskrif-
endur á aigroiðslu Alþýðublaðsins.
Hjálparstöð hjúkrunarféiags-
ins >Líknar< er opin:
Mánudaga . . . kl. n—12 f. h.
Þriðjudagá ... — 5—6 e. --
Miðvikudaga . . — 3—4 e. —
Föstudaga ... — 5—6 e. --
Laugardaga . . — 3—4 e. --
sínar. Slíkt er siðsplllandi ójöfn-
uður og í ofanálag þj(?ðarníðsla.
Til þess að rétta við verður
að nota framleiðslutækin. Þess
vegna verður að fullriægja kröf-
unni:
Ut 111 eð togarana.
Hnsnæðfseklan
í
KanpnannahOfn.
/
Nokkrar tölnr.
Khöfn, 8. júní 1923.
Eins og mönnum eflaust er
kunnugt, hefir húsnæðiseklan veriö
eitt af þeim málurn, sem valdið
hefir stjóin Kaupmannahafnar mik-
illa heilabrota og öíðugleika á
ýmsan háft. "Það verður þó ekki
sagt, að bæfinn hafi ekki reynt
að ráða einhverja bót á þessum
vandiæðum, þar sem hann hefir