Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Síða 8
8
af ritum. Þar er safn af guðspjallsritum, safn af Pálsbréfum,
safn af svonefndum almennum bréfum. Höfundarnir eru flest-
ir litt kunnir menn eða ekki og þeir hafa ekki ætlað að skrifa
nein vönduð rit fyrir langa tíma, beldur rita þeir fyrir að-
kallandi þörf í svip.
Og eitt er hafið yfir allan efa, og það er, að enginn þeirra
gat haft nokkra minnstu hugmynd um, að rit þeirra kæm-
ist i þetta ritsafn, að ekki sé talað um það, að þau ætti að
verða liðir í áhrifamestu bólc veraldarinnar. Þessum ritum var
dreift um allt. Sum voru vestur á Ítalíu, önnur austur á Gyð-
ingalandi. Sum voru dreifð út um allt flæmi Asíuskagans. Sum
voru i Makedóníu og sum á Grikklandi. Engum datt í liug að
safna þeim og enginn hefir einu sinni vitað um þau öll, að
þau voru til.
En seinast af öllu myndi þó nokkrum hafa til hugar kom-
ið i upphafi, að rit þessi ætti að verða að lieilagri ritning. Allir
þessir söfnuðir áttu ritninguua, og engum liefir dottið í hug,
að hætt yrði við hana. Hún var ekkert „Gamla-testamenti“ þá,
heldur ritningin. Ef einliver liefði látið sér um munn fara, að
t. d. Galatahréfið, þetta livassa ádeilurit til ákveðins safnaðar,
stílað gegn ákveðnum andstæðingum, ætti að ná sæti i heil-
agri ritning, þá liefði það áreiðanlega verið af mörgum kall-
að guðlast og ekkert minna.
Hvernig ritin verða til.
Oss, sem nú erum uppi, kemur það ef til vill kynlega fyrir
sjónir, að önnur eins stefna og kristindómurinn, skyldi ekki
þegar i stað hugsa fyrir því, að koma sér upp trúarriti. Nú
á dögum er ekki til sú stefna, sem ekki þyrlar þegar í slað
upp moldviðri af stefnuskrám og ritum til þess að kynna mönn-
um stefnuna og afla henni fylgis. Og þar sem menn nú vita, að
Nýja-testamentið er til, þá er i raun og veru ekki nema eðli-
legt, að menn lialdi, að Kristur sjálfur og postularnir liafi
einmitt séð um, að hók þessi væri riluð, og lienni svo skeytt
aftan við ritning þá, sem til var. En eins og nú hefir sagt verið,
fer því mjög fjarri, að Nýja-testamentið sé þannig til orðið.
Jesús sjálfur ritaði ekkert svo að menn viti til. Ilann varp-
aði allri auðlegð anda síns út til fáeinna áheyranda, og of-
hýður manni að hugsa til þess, hvilikir fjársjóðir liafa gleymzt
og glatazt mannkyninu af þessum sökum. Það eitt er til máls-
hóta, að sá litli partur, sem gcyinzl hefir, reyndist nægilegur
grundvöllur hinnar nýju lífsskoðunar. Postularnir munu ekki