Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Side 52
52
er hún gerð til þess að láta þau guðspjöll, sem eru eftir postula,
vera fremst. Hin röðin er vafalaust eldri. Samstofna guð-
spjöllin eru saman, eins og þau hafa vafalaust verið i upp-
hafi, en Jóh. sér. Og aftast stendur það eingöngu vegna þess,
að mönnum var kunnugt um, að það var síðar ritað, og hefir
komið í safnið á eftir hinum.
Opinberunarbókin.
Loks verður svo að fara hér nokkrum orðum um Opinber-
unarbókina, því að liún hefir frá uppliafi nokkurskonar sér-
stöðu í ritsafninu.
Eins og' vikið var að í hvrjun þessarar ritgerðar, liefir
Opinb. þegar í upphafi þá sérstöðu meðal þeirra rita, sem
síðar var safnað saman í Nýja-testamentinn, að hún gerði þeg-
ar í stað kröfu til þess að vera innblásið rit. Og' þetta gat höf-
undur hennar gert með von um árangur eins og hugsunar-
hátturinn var í frumkristninni. Þeir menn, sem þá voru aðal
leiðtogarnir, og nefndir við lilið postulanna, voru spámenn-
irnir, þeir menn, sem töluðu til safnaðanna undir áhrifum
andans, kenndu og skáru úr vandamálum. Orð þeirra var
talið beinlínis guðs orð, og það var þvi eina orðið, sem segja
mátti að stæði í upphafi jafnfætis guðs orði í ritningunni.
Nú er höfundur Opinbérunarbókarinnar spámaður og
byggir kröfu sína á þvi. Þó að spádómsorð bókarinnar væri
ritað, í stað þess að spámenn frumkristninnar voru annars
vanir að gefa úrskurði sína og vísdómsorð munnlega aðeins,
þá var engin furða, þó að höfundurinn vildi láta orðin njóta
sama óskoraða álits fyrir það.
Hér sjáum vér þá hugsunarhátt frumkristninnar vera að
verki. Og ef hann hefði haldizt áfram óbreyttur, er sennileg-
ast, að kristnin hefði eignazt ritsafn spádómsbóka í anda Op-
inberunarbókarinnar. Því að ekki þarf að efa, að nóg hefði
fram komið af slíkum ritum, ef eftirspurnin hefði verið nóg.
Það koniu líka fleiri slíkar hækur fram og náðu þegar i stað
miklu áliti. Opinberun Péturs stóð t. d. jafnfætis Opinberun
Jóiiannesar og meira að segja Ritskrá Múratórís vill telja
hana með, þó að þar sé um það getið, að menn sé ekki jafn
sammála um liana eins og Opinb. Jóhannesar1). Þá kom enn
fram rit, sem nefnt hefir verið hér að framan, Hirðir Her-
masar. Sú bók naut einnig mjög mikils álits og er i nokkrum
1) Sjá þó atliugasemd um Jjetta síðar, bls. 104.