Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Side 98
98
getur þetta virzt æði einkennilegt. Það hefir verið að stærð
allar götur frá því, að vera aðeins Diatessarón Tatians og það
upp i að liafa inni að lialda 35 bækur, eins og dæmi eru til
um eina etiópska ])ýðing, og komst egipzka stefnan þar
lengst. Eru þar auk hinna 27 rita viðbót, sem kölluð hefir
verið Klemenz og Synódus, safn af nokkurslconar fornum
kirkjulögum, sem Klemenz á að liafa gefið, alls 8 hækur. Hafa
þær stundum verið kallaðar postullegu skrárnar.
En um miðaldir allar fara ekki mjög margar sögur af Nýja-
testamentinu. Það er kirkjan, sem þá er efst á baugi, en N.-t.
er ekki annað en ein súlan, við hlið erfikenningarinnar og
játningarinnar. Engum var heldur trúandi til þess að lesa það
réttilega eða skýra það, nema kirkjunni, og þvi var heldur am-
ast við lestri þess. Valdensar og aðrir, sem komust út á þá
hraut, að lesa Bibliuna, sáu fljótt, að sú útsýn, sem þar blasti
við, var allt önnur en kirkjan bauð. Nýja-testamentið livarf af
sjónarsviðinu að miklu leyti, og þá voru menn ekki heldur að
spyrja um uppruna þess. En til ern ummæli er sýna, að ýmsir
vildu bæta messu-kanoninum inn í Biblíuna.
Þó náðist aldrei fullkomin eining um það. Til er t. d. skrá
ein merkileg frá 9. öld, sem ber nafn Nikeforusar, patríarks
í Konstanínópel. Hún telur upp rit Nýja-testamentisins ásamt
tölum, er sýna leng'd livers rits, miðað við vers i Hómer (svo-
nefnd stieliometria) og tekur auk þess upp þann liátt, að
skipta ritunum i þrjá flokka, sém þar eru kallaðir kanónískar
hækur, mótmæltar og' apokrýfar. I þessari skrá er Opinb. tal-
in með mótmæltum bókum, ásamt Opinh. Péturs, Barna-
hasarbréfi og Hehreaguðspjalli. Á Vesturlöndum er mjög ein-
kennilegt að sjá liið svokailaða hréf Páls postula til Laódi-
keumanna vera að smeygja sér inn i biblíuhandrit fram eftir
öllum öldum. Bréf þetta er örstutt, og aðeins til á latínu. Hefir
það fundist í h.u. h. 100 liandritum. Ýmsir ágætustu menn
þorðu ekki að neita því, að það væri eftir Pál, þó að þeir á
liinn hóginn vildi ekki víkja frá ákvæðum kirkjunnar með
því að taka það í ritsafnið. Svo var t. d. um Gregoríus páfa
mikla (um 600). Það komst inn i enskar og þýzkar biblíu-
þýðingar og' var í þýzkum Biblíum frá 1466 fram að Biblíu
Lúthers. Faher Stapulensis (d. 1536) taldi það með Páls-
hréfum.
Þá vildu Vestgotar ekki viðurkenna Opinberunarhókina og
voru þar í andstöðu við alla nágranna sína eftir að þeir voru
seztir að á Vesturlöndum. En svo stóð á þessu, að hinn mikli