Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Qupperneq 155

155
í Nýja-testamentinu sjálfu höfum vér fáft, er geti gefið oss
bendingar. Það eru litlu Jóhannesarbréfin tvö, sem helzt segja
ofurlítið um uppruna sinn. f 2. Jóh. 12 segist höfundurinn
ekki vilja segja meira öia yáQzov xoi /lé'/.avog, með pappír
og bleki, og í 3. Jóh. 13 talar hann á sama hátt um /té.iav,
l)].ek, og xaiá/uog, rejrpenna. Kemur þetta vel heim við það,
sem vænta mátti. Þá sjáum vér af Pálsbréfum og 1. Péturs-
hréfi, að höfundarnir hafa oft ekki skrifað sjálfir hréf sín,
heldur fengið aðra til þess, sennilega oft unga menn, sem
voru lærðir á skrift, þótt oft og einatt hafi ekki verið neinir
sérstakir skrautritarar. Þó ltunni Páll að skrifa og skrifaði
kveðjuávarp (2. Þess. 3,17; Gal. 6,11, sem sumir skilja svo að
eigi við allt hréfið; 1. Ivor. 16,21), og eitthvað af Nýja-testa-
mentis ritunum er vafalaust skrifað af höfundunum sjálfum.
Má nefna til dæmis Opinberunarbókina, sem varla er liægt
að hugsa sér að lesin sé fyrir, enda fær höfundurinn skipun:
Rita þú nú það er þú séð hefir (Op. 1,19). í 2. Tím. 4,13 talar
Páll um „skinnbækur" f/ie/upgávasj, sem liann þurfi að fá,
en ekkert bendir til þess, að hann eigi við rit þau, er hér um
ræðir, heldur munu skinnbækur þessar fremur vera rit
Gamla-testamentisins, ef þá er yfirleitt um helg rit að ræða.
Aðal vitneskju vora um frumrit Nýja-testamentisins verð-
um vér að sækja í þann almenna fróðleik um rit þessara
tíma, sem menn hafa getað aflað sér.
Á hvað var ritað?
Svo má heita, að ritað væri á allt, sem hægt var að gera
á sléttan flöt, svo að skrift sæist. Menn rituðu á slétta steina,
allskonar málma, trjáhörk (liber, þar af latneska orðið liher
= hók), hlöð af ýmsum plöntum, vaxspjöld, hrendar leir-
flöjgur o. fl. Og eru þó ótalin þau efni, sem menn beinlínis
hjuggu til í því skyni að rita á þau, og þau voru náttúrlega
langmest notuð.
I Lúk. 1,63 er getið um vaxspjald, sem notað var til þess
að rita á það stutta orðsending. Yar letrið rispað á spjöld
þessi og ef spjöldin átti að senda voru þau útbúin með um-
gerð, þannig, að ef tvö spjöld voru lögð saman, lágu umgerð-
irnar livor við aðra og hlífðu letrinu. Þau voru svo fest sam-
an með því að hinda utan um. Ef fleiri spjöld voru fest sam-
an á einni brúninni, mvndaðist nokkurskonar hók. En ann-
ars kemur þetta ekki til greina í því sambandi, sem hér er
um að ræða.