Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Side 177
177
merkt tölunum 1 til 49, auk griska stafsins til þess að sýna
hvaða flokk er um að ræða. Nægi elcki þessar tölur, er byrj-
að á töluröðiimi aftur með 0 framan við. -- Guðspjallahand-
rit frá 10. öld eru merkt með 1000 til 1099, en önnur með 50
—99. Handrit frá 11. öld eru merkt með 100 til 199, og nægi
þær tölur ekki þá er haldið áfram 1100 til 1199. Handrit frá
12. öld með 200—299 (áframhald 1200—1299), frá 13. öld
með 300—399 (1300—1399), frá 14. öld með 400—499 (1400
—1499) og frá 15. öld með 500—599 (1500—1599). Dugi ekki
þessar tölur er hlaupið ennl aftar í talnaröðina (12. öld fær
2000 o. s. frv.).
Til þess að sýna, livort handrit af d eða a flokki hafi
Opinb. eða ekki, er sú regla liöfð, að öll handrit, sem talin
eru i fyrra lielmingi livers hundraðs, eru með Opinb., en öll,
sem talin eru í síðari helmingi, vantar liana, og enn eru
fleiri reglur, þannig að númerin verða að heinústu dulmáls-
skeytum, sem eru fróðleg, ef menn kunna að lesa.
Þetta merkjamál v. Sodens er nú óneitanlega vel og skarp-
lega út lrngsað handa þeim, sem sí og æ eru að fást við þessa
hluti og' verða því liðugir að nota það. En fvrir þá, sem lang-
ar til þess að nota það í viðlögum, eins og er um flesta, er
það gersamlega ofviða. Það vill kenna of mikið og kennir
þvi ekkert. Það borgar sig ekki að læra það, og það er ákaf-
lega seinlegt að nota það, ef maðurinn er ekki svo þaulvanur
því, að allt gangi eins og' ósjálfrátt. Óvönum kemur t. d.
kynlega fyrir sjónir, að sjá e 1075 á undan t 107, e 1166 á
undan e 257 o. s. frv.
Alla þá fyrirliöfn mundu menn þó leggja á sig, ef kostir
kerfisins væri ótvíræðir. En svo er ekki. Árfærsla margra
handritanna er engan veginn svo viss, að vísindamaður geti
trúað því eins og nýju neti. Og' auk þess er sára lítið varið i
að vita, hvort eitthvert handrit er frá 13., 14., eða 15. öld.
Aftur á móti væri mikils virði að vita, hvort eittlivert liand-
rit er frá 4., 6., eða 8. öld, en því slengir þetta kerfi öllu sam-
an i eitt. — Og' loks er svo á þessu sá meinlegi galli, sem fylg-
ir í kjölfar allra róttækra hreytinga í þessum málum, að sá
sem venur sig við þetta kerfi verður svo að segja ólæs á allt,
sem áður hefir verið ritað um þessi efni.
Endurbætt kerfi Gregorys.
Kerfi v. Sodens nær vafalaust aldrei viðurkenning. En hinu
er ekki hægt að neita, að gamla Wetstein- Scrivener- Gre-
23