Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1931, Blaðsíða 270
270
síðast mest fengizt við. Síðasta (8.) útgáfan þykir bera of
miklar menjar þeirrar ástar, sem hann fékk á „sínu eigin“
handriti, Sínaíhandritinu.
Samtímis Tischendorf starfaði Englendingurinn S. P. Tre-
gelles að svipuðu verki. Hann var ekki annar eins afkasta-
maður og hinn, enda heilsulaus mjög. En nákvænmi hans í
samanburði handrita og rannsókn allri þykir frábær. Hann
gaf út Nýja-testamentið á grísku og' latinu á árunum 1857—72.
Tregelles varð fyrstur Englendinga til þess að víkja textus
receptus af stóli og prenta beinlínis þann texta, sem hann
takli réttastan. Þegar hann hóf það starf, (1838) vissi hann
ekki, að Lachmann bafði orðið á undan honum i þessu. Inn-
g'ang ætlaði liann að rita mjög vísindalegan, en entist ekki
aldur til þess. Drög' þau, er hann bafði safnað til hans, voru
gefin út 1879.
Hér má nefna tvo Englendinga, sem að vísu gáfu ekki út
texta, en unnu mjög mikið að þessum rannsóknum og voru
báðir hlynntir því, að láta textus receptus lialda tignarsæti
sínu. Annar þessara manna var J. W. Burgon. Hann varði
text. rec. af feikna krafti og' lærdómi. Hann safnaði í þessu
skyni fádæma miklu af kirkjufeðra tilvitnunum, eins og áð-
ur er getið. Hinn maðurinn var F. H. A. Scrivener, sem varð
kunnur mjög fvrir bók sína Plain Infroduction to the Chri-
ticism of ihe Neiv Testament. Hún kom út aftur og aftur og
var megin heimild allra þeirra, sem vildu kynna sér þessi
fræði. E. Miller, prestur, tók við starfi beggja. Ilann gaf út inn-
gang Scriveners og hélt áfram vörnum Burgons fyrir textus
receptus og gaf út ýmislegt, sem bann bafði til þess safnað.
Hér hefir nú ekki verið lialdið fullkominni tímaröð, því
að inn i þessa deilu kom meðal annars starf þeirra manna,
sem nú verða nefndir, það starf, sem valdið liefir mestum
timamótum í sögu textarannsóknanna. Þetta er starf þeirra B.
F. Westcotts og' F. J. A. Horts. Báðir voru þeir háskólakenn-
arar í Cambridge, en Westcott varð síðar biskup i Durham.
f 28 ár störfuðu þeir að þessum rannsóknum. Þeir báru ekki
sjálfir saman liandrit, heldur tóku málið upp til rannsóknar
frá rótum, eins og það lá fyrir, rannsökuðu samtíðarsöguna
og allt, sem máli gat skipt. Fóru þeir að þessu öllu með var-
færni og' liægð og einstakri nákvæmni. Hort varð að vinna
meira að verkinu eftir að Westcott var orðinn biskup, en
Westcott fvlgdist nákvæmlega með starfinu. Þegar loks kom
að því, að þeir þættist fara að geta gefið út textann, létu