Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1933, Blaðsíða 39
35
ríku, Ecuador og Hedjas, hafa ekki staðfest neina þeirra
friðarsamninga, þar sem sáttmáli bandalagsins er, og hafa
ekki heldur á annan liátt gerzt meðlimir Þjóðabandalagsins.
Eftir orðum 1. málsgr. 1. gr. sáttmálans mætti ef til vill ætla,
að þessi þrjú ríki geti fengið inngöngu í Þjóðabandalagið án
rannsóknar samkvæmt 2. málsgr. 1. gr. og án skuldbindinga
þeirra, sem þar greinir. En þetta er þó varla svo, því að orða-
lag greinarinnar (The original Memhers of the League of
Nations shall be o. s. frv.) liefur sennilega verið bvggt á því,
að allir þeir aðiljar, er undirrituðu friðarsamningana í Ver-
sailles, mundu staðfesta þá og þar með gerast meðlimir
Þjóðabandalagsins. En þetta hefur brugðizt, og hagir aðilja
gætu liafa hreytzt svo verulega síðan, að nú væri vafasamt,
hvort þeir fvlltu skilyrði til inngöngu í handalagið, er þeir,
ef til vill mjög löngu síðar, æsktu hennar.
Af þeim aðiljum, er undirrituðu friðarsamningana i Versa-
illes, hafa eftir ])essu 29 gerzt upphaflegir meðlimir Þjóða-
bandalagsins. Þar af liefur Brasilía sagt sig úr bandalaginu
árið 1926 vegna ágreinings um skipun ráðsins, og fór því al-
farið úr bandalaginu 1928. Ennfremur liefur Japan með sím-
skej’ti 27. marz 1933 tilkynnt framkvæmdarstjóra bandalags-
ins áform sitt um að ganga úr bandalaginu, og borið það fyr-
ir sig, að skoðun meiri hluta ráðsins á deilu og styrjöld Jap-
ans og Kína sé í ósamræmi við skoðanir japönsku stjórnar-
innar. Ef Japan tekur ekki aftur úrsögn sína innan tveggja
ára, þá fer það ríki væntanlega til fullnaðar úr bandalaginu
27. marz 1935. Spánn sagði sig einnig úr bandalaginu 1926
vegna ágreinings um skipun ráðsins, en tók aftur úrsögnina
áður en tvö ár voru liðin, og er því enn í bandalaginu. Nú
eru því i Þjóðabandalaginu 28 — þar til Japan fer — af þeim
aðiljum, sem áttu að verða uppliaflegir meðlimir þess.
Eins og skráin yfir uppbaflega miðlimi bandalagsins sýnir,
eru þeir ekki allir viðurkennd fullvalda ríki. Fimm þeirra
(Suður-Afríka, Ivanada, Ástralía, Nýja Sjáland og Indland)
eru idutar af brezka veldinu, enda þótt þeir bafi mikið sjálf-
stæði. Fjórir þessir aðiljar eru brezkar nýlendur, nokkurs-
konar sambandsríki hvert, en hafa nokkur mál sameiginleg
Stóra-Bretlandi. Indland er í rauninni skipt í mörg ófull-
valda undirríki. Innanlands stýrir Bretastjórn sumum
þeirra, en þjóðliöfðingjar þarlenzkir sumum. Allir þessir
blutar brezka veldisins liöfðu lagt Bretlandi geysimikinn
stvrk í styrjöldinni, og það varð þvi að unna þeim svo góðs