Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1933, Blaðsíða 42
38
verið brugðið af grundvallarreglunni um skilvrðislausa inn-
göngu ríkja i það samkvæmt 1. málsgr. 1. gr. sáttmálans, og
um jöfnuð allra meðlima Þjóðabandalagsins.
III. Um þá aðilja, sem ekki eru taldir í 1. mgr. 1. gr. sáttmál-
ans og í viðbót I. við hann, segir i 2. mgr. sömu greinar.
Um þá alla gildir það, að þeir verða að fullnægja ýmsuin skil-
yrðum, sem rannsökuð eru, áður en þeim er veitt innganga
i bandalagið. Skulu nú þau skilyrði athuguð stuttlega.
1. Aðili skal vera ríki, hjálenda eða nýlenda, sem hefur full-
komna sjálfstjúrn (any íully selfgoverning state, dominion
or colony). Það er Ijóst, að enginn annarskonar félagsskapur
manna fullnægir skiljrrðunum, t. d. verzlunar- eða viðskipta-
félagsskapur, enda þótt bann bafi ríkisviðurkenningu með
einhverjum liætti. Svo er og um ýmsar stofnanir, sem settar
Iiafa verið upp að tilhlutun rikja, svo sem gerðardónmrinn
í Haag, ýmsar nefndir til eftirlits eða stjórnar samgöngum á
ákveðnum sviðum o. s. frv., mannflokkar með takmarkaðri
menningu í öðrum heimsálfum, sbr. 22. gr. sáttmálans um
mandötin, fylki i bandaríkjum, svo sem hin einstöku fvlki i
Bandarikjum Norður-Ameríku, i Svisslandi eða hin einstöku
þýzku ríki, Saarhéraðið, meðan það er undir stjórn Þjóða-
bandalagsins o. s. frv. Annars má greina milli a) ríkja og b)
hjálendna og mjlendna.
a)Þjóðfélög, sem náð hafa nægilegri menningu, hafa glöggt
afmörkuð landamæri og stjórna sér sjálf, bæði inn á við og
út á við, fullnægja að sjálfsögðu skilyrðunum, svo framarlega
sem þau eru viðurkennd, annaðhvort de facto eða de jure,
af öðrum ríkjum, nægilega mörgum. Þing Þjóðabandalags-
ins dæmir um það, hvort umsækjandi hefur náð þeirri menn-
ingu, sem þvi þykir þurfa til inngöngu í bandalagið. Ef siðir
eða löggjöf aðilja þvkja að einhverju levti standa inngöng-
unni i vegi, þá mun inngöngubeiðninni verða neitað, eða
skilyrði sett um það, að nauðsvnlegar brevtingar verði gerð-
ar innan tiltekins tíma. Svo var t. d. gert um Abyssiniu, er það
ríki beiddist inntöku i bandalagið. Þar var mansal þá ekki af
numið að fullu, að minnsta kosti ekki i verki og framkvæmd.
Bandalagið getur ekki gert þann aðilja meðlim sinn, sem
heldur uppi háttum, sem eru ósamrímanlegir einhverju því
takmarki, er bandalagið keppir að. Annars verður auðvitað
engin ákveðin regla sett um þetta atriði. Bandalagið verður
að meta það hverju sinni.
Það er nauðsynlegt, að aðili liafi ákveðin landamæri sín